نشست گروه «جامعه شناسی کودکی» در چهارمین همایش پژوهش اجتماعی و فرهنگی در جامعه ایران روز چهارشنبه 6 دی ماه 1396 با مدیریت دکتر منصوره اعظم آزاده برگزار شد.

کودکی6دی96 1

در سخنرانی اول، با موضوع «کودک و حق به شهر» الناز فلاحی به بزرگسالانه شدن فضای عمومی و عدم فعالیت کودکان در این فضا پرداخت. ساختار نامناسب فیزیکی و اجتماعی شهرها منجر به حذف کودکان از فضای عمومی به فضای خصوصی شده تا زمانی که با کسب مهارت های مختلف بتوانند افرادی مفید برای جامعه باشند. امروزه شهر محیطی نا امن برای کودکان نیز به نظر می رسد، در حالی که چشمان ناظر بر شهر می تواند امنیت فعالیت کودکان را فراهم کند.

در سخنرانی دوم، الهه جهادی نائینی به موضوع «امکان تحقق حقوق کودک؛ بررسی موانع و راهکارها» پرداخت و موانع بر سر راه حقوق کودکان را به سه دسته نظری، حقوقی و اجرایی تقسیم کرد و راهکارهای رسیدن به این حقوق را 1) رسیدن به ضرورت تشکیل نهاد ملی برای کودکان و 2) ضرورت شبکه سازی نهادهای دولتی و غیر دولتی دانست. در انتها طرح‌های موفق حاصل از همبستگی NGO  ها را ارائه داد.

زهرا روحی پور سخنران سوم بحث خود با موضوع «کودکان و نوجوانان، شبکه های اجتماعی و چالشهای سبک زندگی» را ارائه کرد. او گفت: کودکان و نوجوانان به واسطه حضورشان در شبکه های اجتماعی مجازی امروزه به نوعی سبک سازی و تولید معنا می کنند. در واقع از طریق افزایش میزان سرمایه های اجتماعی شان، اعتبارشان نیز در فضای مجازی رو به افزایش می رود. به گفته او سبک زندگی به عنوان یک شاخص مطرح می شود و مورد تقلید دیگر همسالان قرار می گیرد.

سخنرانی چهارم به موضوع «کودکان و نابرابری در جامعه ایران؛ وضعیت اجمالی کودکان در دهه اخیر» اختصاص داشت که توسط پیام روشنفکر ارائه شد. او ابتدا به تاریخچه ای از وضعیت کودکان در جهان پرداخت که توسط یونیسف و سایر آژانس های بین المللی گردآوری شده بود. و براساس گزارش تحقيقی که با تيمی از همکارنشان در سال 2015 برای صندوق کودکان سازمان ملل انجام داده بودند به وضعیت ایران اشاره کرد و به عنوان نمونه گفت ایران در حوزه شاخص سوء تغذیه و مرگ و میر به خوبی وضعیتش را بهبود بخشیده است، اما با ریز شدن در این آمار ها متوجه توزيع نابرابر شاخص ها در درون کشور و بر اساس متغيرهایی چون مکان زندگی، جنسیت، نژاد، مذهب، سرمایه اجتماعی، وضعیت اقتصادی و اشتغال می رسيم که به وسیله آن می توان گروه های نا برخوردار را شناسایی کرد. در نتیجه بررسی های انجام شده، نابرابری ها می توانند مقطعی، بین نسلی، متقاطع یا انباشتی باشند. او سپس به گزارش هایی از وضعیت شاخص های مختلف مربوط به کودکان پرداخت.

در سخنرانی پنجم دکتر عقیل عزتی به عنوان نماینده ستاک در خصوص «کودکانی که فراموش می شوند» صحبت کرد. این مرکز به حمایت از کودکان بی سرپرست و بد سرپرست می پردازد. دکتر عزتی با توجه به تجارب این مرکز به کودکانی اشاره کرد که حتی در NGO ها هم مورد نابرابری و بی توجهی قرار می گیرند و با طرح به آمارهایی مربوط به تعداد NGO ها و وضعیت کودکان،و مسئول اصلی وضعیت کودکان را سازمان بهزیستی دانست که سایر نهادهای دولتی و غیر دولتی با آن همکاری می کنند. وی همچنین خاطر نشان کرد: در خصوص وضعیت کودکان کار مسئولیت اندکی متفاوت است و سازمان بهزیستی و شهرداری رابطه متقابلی برای حل آن دارند.

در سخنرانی ششم دکتر شراره مهدی زاده به «بررسی انواع کجروی در بین دخترها و پسرهای 12 تا 15 ساله» پرداخت. او مواردی که در وضعیت کجروی کودکان مؤثرند را وضعیت خانواده، مدرسه و رسانه عنوان کرد. خانواده از نظر پایگاه اجتماعی و اقتصادی آنان، نظارت والدین و دلبستگی هایی که باید وجود داشته باشد مورد توجه قرار می گیرد. مدرسه هم از نظر آموزش و تعامل با گروه همالان و رسانه نیز از طریق پخش نمایش های خشن و عدم آموزش مناسب به کودکان مورد توجه قرار می گیرند.

کودکی6دی96 2