مجری طرح: حمیرا سجادی*

چکیده

لازمه پایه ریزی هر حوزه مطالعاتی، استفاده از تجربیات و ذخایر علمی و پژوهشی موجود آن حوزه در سطح جهان در کنار تلاش به منظور بومی سازی و پربارترساختن آن براساس شرایط، اقتضائات و داشته های محلی و بومی است. این تحقیق با مطالعه ای توصیفی  ضمن تفکیک بین دو بحث پیدایش حوزه رفاه (Field) و رشته (Discipline) مطالعات رفاه اجتماعی در ایران (با تاکید بر سلامت اجتماعی)، با جستجوی اینترنتی، و مراجعه به  بانکهای اطلاعاتی و کتابخانه های معتبر کشور، ضمن مرور گفتمان ها در حوزه مطالعات رفاه و سلامت اجتماعی در جهان و ایران  به شناخت سوابق آموزشی و پژوهشی در حوزه مطالعات رفاه در ایران و جهان پرداخته و تلاش نموده تا بر اساس 10 شاخص کمی و 13 شاخص کیفی ممیزی تصویری از وضعیت موجود این حوزه مطالعات بدست داده و با انجام تحلیل سوات(SWOT)سیاستها و راهبردهای مورد نیاز برای دستیابی به اهداف چشم انداز را  تدوین نماید.

یافته‌ها حاکی از آن است که علیرغم وجود پیشینه‌های سیاستی، برنامه ای و نهادی در زمینه رفاه اجتماعی در کشور و وجود مراکز آموزشی فعال با پذیرش سالانه 350 دانشجو در 4 رشته مرتبط رفاه اجتماعی(تعاون و رفاه اجتماعی، برنامه ریزی اجتماعی تعاون و رفاه، برنامه ریزی اجتماعی، خدمات اجتماعی(، دایر بودن مقاطع کارشناسی،ارشد و دکتری،21 عضو ثابت هیات علمی و 11 مرکز پژوهشی تخصصی مرتبط با رفاه،7 انجمن علمی، تعداد قابل توجهی منابع مکتوب شامل 56 عنوان کتاب، 725 مقاله، 305 پایان نامه و 23 طرح های پژوهشی و وجود نهادهای رسمی(دولتی، عمومی) و مدنی فعال و دست اندرکار حوزه رفاه، اولا رویکرد سلامت اجتماعی در حوزه مطالعات رفاه اجتماعی موضوعی نوپا ودرآغاز راه می باشد (مجموعا 12 مطالعه با تاکید بر سلامت اجتماعی انجام شده که  2 مورد سلامت اجتماعی در سطح جامعه و 9 مورد در سطح فردی بوده که از بین 9تای اخیر 2 مورد پایان نامه بوده است) در حال حاضر غلبه رویکرد فردی به سلامت اجتماعی در حوزه مطالعات مشاهده میشود در مجموع تقویت رویکرد سلامت اجتماعی(جامعه ای و فردی) نیاز به سیاستگذاری و برنامه ریزی جهت‌مند و  فراهم کردن زمینه های نهادی، حقوقی و اجرایی لازم دارد. همچنین بررسی روند شاخص های مرتبط، چشم انداز روشنی از بهبود وضعیت رفاه و سلامت اجتماعی کشور در آینده نزدیک را نشان نمی دهد. چنین فرایندی به معنای افزایش فقرو نابرابری، کاهش نرخ سرمایه گزاری و در نتیجه استهلاک دستاوردهای فعلی و افزایش بیکاری و همچنین افزایش شیوع مشکلات اجتماعی است. برای روبرو شدن با چنین شرایطی مدیریت رفاه اجتماعی کشور سخت نیازمند کارشناسان فعال در حوزه های مربوطه و انجام مطالعات مستمر برای رصد شرایط پیش رو برای انجام مداخلات فوری و جدی است.

کلید واژه ها: حوزه رفاه اجتماعی، رشته‌های دانشگاهی رفاه اجتماعی، سیاست اجتماعی

برای دریافت متن کامل گزارش اینجا کلیک کنید.

 

 

*موضوع این طرح مربوط به طرح ممیزی انجمن جامعه‌شناسی ایران در سال 1390 است که از سوی دبیرخانه ممیزی توسعه علوم انسانی به انجمن واگذار شده است.