نشست 25 دی‌ماه کارگروه زنان و خانواده انجمن جامعه‌شناسی با موضوع «بررسی تحولات جمعیتی، اقتصادی و اجتماعی خانواده؛ با توجه به محوریت نقش زنان» برگزار شد و در آن دکتر محمود مشفق، دکتر منصوره علیقلی سخنرانی کردند.

در ابتدای این جلسه، دکتر محمود مشفق، جمعیت‌شناس، بحث خود را در رابطه با تحولات جمعیتی در ایران ارائه داد. او گفت: در 25 سال گذشته در شهرها به ازای هر سال 02/0 کاهش در بعد خانوار و در خانوار روستایی 07/0 کاهش داشتیم. هم‌چنین از سال 1400 به بعد پیش‌بینی می‌شود که به دلیل کاهش باروری و مهاجرت، بعد روستایی کم‌تر از شهری باشد.

دکتر مشفق ضمن این‌که بعد خانوار در ایران را نسبت به کشورهای دیگر رو به کاهش دانست، گفت: ما به سمت کشورهایی با بعد خانوار محدود می‌رویم و زنان سرپرست خانوار رو به افزایش‌اند. تعداد آن‌ها از 3/7 در سال 55 به 1/12 در سال 90 رسیده است. زنان سرپرست خانوار بین 85 تا 90 دو برابر شده‌اند. که باید علل آن را نظر جامعه‌شناسی و جمعیتی بررسی کنیم.

این جمعیت‌شناس ضمن اشاره به این مساله که هم‌اکنون میانگین سن ازدواج زنان 28 سال است، افزود: میزان باروری زنان نسبت به سی سال گذشته دچار سیر نزولی شده است.

وی ارتقاء سطح توسعه را باعث افزایش میل به تحرک اجتماعی دانست و افزایش تحصیلات و اشتغال را در کاهش سطح باروری و در نتیجه محدودشدن بعد خانوار موثر عنوان کرد.

او هم‌چنین ادامه داد: حضور زنان در آموزش عالی و تمایل و امید آن‌ها برای اشتغال، در کاهش باروری بسیار موثر بوده است و در جامعه مدرن برخلاف جامعه سنتی که فرزند برای والدین درآمدزا هم بود، فرزند هزینه‌زاست و تغییرات نگرشی و اعتقادی در خانواده‌ها باعث رسیدن جامعه به خانواده کوچک شده است.

این جمعیت‌شناس یادآور شد: ما هم‌اکنون به خودتنظیمی در حوزه خانواده رسیده‌ایم و هم‌گراکردن نگاه دولت و خانواده نیز با هم سخت است.

در ادامه نشست، دکتر منصوره علیقلی، اقتصاددان، گفت: حداقل‌کردن هزینه‌ها و حداکثرکردن مطلوبیت‌ها در حوزه اقتصاد مطرح می‌شود، در اقتصاد خانواده نیز مطرح می‌شود چراکه در خانواده هم ما باید بهترین انتخاب‌ها را داشته باشیم و در واقع باید انتخاب اقتصادی کنیم.

او بیش‌ترین معضل در خانواده را بحث هزینه‌ها دانست که با درآمد خانواد تعادل ندارد و مسئولیت زنان را در این موقعیت را بسیار سنگین ارزیابی کرد. چون زنان با سازماندهی و مدیریت بین هزینه و درآمد نقش مهمی را ایفا می‌کنند. صرفه‌جویی، جلوگیری از اسراف، هدفمندکردن هزینه‌ها، ساماندهی تامین مالی خانواده و تربیت نسل آینده و شیوه تربیت فرزندان مهم‌ترین وظایف زنان در رابطه با اقتصاد خانواده است.

دکتر منصوره علیقلی اظهار داشت: زنان در بحث مصرف مهم‌ترین نقش را ایفا می کنند و نحوه خرید و مصرف آن‌ها منجر به بهره‌‌وری ملی و در نتیجه بهینه‌سازی در خانواده می‌شود و در اصلاح الگوی مصرف بسیار موثرند.

تهیه گزارش: مشکات سخاوتی

• < قبلی
• بعدی >