انجمن جامعه شناسی ایران و جمعیت دفاع از کودکان کار و خیابان* به مناسبت روز بین‌المللی همبستگی بشر روز یکشنبه 29 آذرماه 1394 اقدام به برگزاری نشستی با عنوان «کودکان و همبستگی بشر» در سالن کنفرانس انجمن جامعه شناسی ایران نمودند.
انجمن جامعه شناسی ایران و جمعیت دفاع از کودکان کار و خیابان* به مناسبت روز بین‌المللی همبستگی بشر روز یکشنبه 29 آذرماه 1394 اقدام به برگزاری نشستی با عنوان «کودکان و همبستگی بشر» در سالن کنفرانس انجمن جامعه شناسی ایران نمودند.
اولین سخنران سمینار حسن مرتضوی، محقق و مترجم و جامعه شناس، بحث خود را با طرح این پرسش آغاز کرد: در جهانی که به سان و سیمای سرمایه ساخته شده است، نقش سرمایه در تقویت یا تضعیف و نیز در زایش یا القای انواع شکل های همبستگی چیست؟ یا می‌توان به گونه ای دیگر پرسید، نظام سرمایه داری چه تأثیری بر انواع شکل های همبستگی خواهد داشت؟.
مرتضوی بحث خود را با اشاره به شکل های گوناگون و تاریخی همبستگی در ادوار مختلف تا قبل از ایجاد نظام اقتصادی سرمایه داری ادامه داد و پس از آن به دگرگونی اشکال قدیمی همبستگی بشر با تکوین شیوه تولید سرمایه‌داری اشاره کرد.
وی در پایان بحث خود به ایجاد شکل های جدید همبستگی بشری بر مبنای تضمین و تداوم سود نظام سرمایه داری پرداخت و گفت: از وجه فنی قضیه که نگاه کنیم، می‌دانیم گونه ای سازماندهی خاص در کارخانه ها وجود دارد که به شکل های گوناگونی کارگران شاغل را به هم پیوند می دهد. تاریخ این سازماندهی از ابتدای صنوف تا دوران تولید کارگاهی تا صنعت پیشرفته متکی بر نوعی همیاری و همکاری کارگران در سطح کارخانه است. جای همبستگی عرفی و قومی،… را نوعی همبستگی می گیرد که بنیادی عمیقاً مادی دارد و با فرایند رشد سرمایه داری و بیشینه سازی سود کاملاً درهم تنیده است. این همبستگی پویاست، ریشه ای سنتی ندارد، اما عمیقاً متکی بر منافع سرمایه داری است. به روزگار تولید انبوه فوردیستی تسمه نقاله خط تولید صدها کارگر را در سطح یک کارخانه به هم پیوند می داد تا کالایی تولید شود و اکنون به روزگار تولید «سروقت» و تولید انعطاف پذیر از آن توده وسیع کارگری شکل های بسیار پویای تولیدی مثلاً در کارخانه های خودروسازی سر برآورده است.
سخنران دوم این جلسه دکتر باقر انصاری بود که به بررسی حقوقی مسئله همبستگی بشر پرداخت و در سه محور زیر به ارائه مطالب خود را ارائه کرد: 1- همبستگی از چه زمانی وارد نظام بین المللی حقوق بشر شده است و به چه دلایلی؟ 2- همبستگی در نظام بین المللی حقوق بشر چه جایگاهی دارد، تحت چه عناوینی و در چه حوزه هایی؟ 3- آثار و تبعات احترام به همبستگی در نظام حقوق بشر چیست؟
دکتر انصاری ضمن اشاره به تعریف تخصصی و علمی حقوق بشر بر این اساس که «حقوق بشر عمدتاً تنظیم کننده رابطه افراد با دولت است» به توضیح تاریخی نسل اول حقوق بشر و ویژگی های آن پرداخته و سپس چگونگی رابطه دولت‌ها در چارچوب بین المللی با ملت را در حوزه های سیاسی و مدنی شرح داد و گفت: تلاش حقوق بشر بر این است که تک تک افراد بشر در هر جا که باشند مورد حمایت قوانین بین المللی قرار گیرند
او ادامه داد: مقوله همبستگی از دهه 70 میلادی عمدتاً توسط نمایندگان کشورهای جهان سوم و توسعه نیافته به منظور برخورداری اقشار و ملل فرودست و آسیب دیده وارد چارچوب نظام حقوق بشر شد.
دکتر انصاری در پایان به علل مقاومت دولت های قدرتمند و ثروتمند در مقابل مقوله همبستگی در حقوق بشر پرداخت و صحبت های خود را با برشمردن نکاتی مهم در خصوص ویژگی‌ها و چارچوب پیشبرد و تحقق حقوق بشر در سراسر جهان خاتمه داد.
محمد لطفی آذر، یکی از فعالین جمعیت دفاع از کودکان کار و خیابان و حقوقدان، سومین و آخرین سخنران این نشست بود که بحث خود را با طرح سؤالاتی به شرح زیر آغاز کرد:
- 1- آیا همبستگی یک توصیه به افراد است؟
- 2- آیا همبستگی یک اصل ضروری است؟
- 3- آیا همبستگی یک امر اخلاقی است؟
- 4- آیا همبستگی یک هنجار و آموختنی است؟
- 5- همبستگی آیا مفهومی انسان‌شناختی است؟
- 6- و یا آیا همبستگی طبق اظهارات سازمان ملل یک امر ترویجی است؟
وی در ادامه با اشاره به اینکه اساساً روز جهانی همبستگی در سال 2005 به عنوان ابتکاری در مقابل فقر مطرح شد با ارائه آمارهای موثق جهانی توضیح داد که چطور اساساً کشورهای پیشرفته و ابرقدرت در جهان برای حفظ بازار و سودآوری اقتصاد خود به ایجاد فقر، جنگ، گرسنگی، مهاجرت و ... در جهان مشغول بوده و از این رو مقولاتی نظیر حقوق بشر و همبستگی بشر برای تحقق در جهان با موانع جدی ایجاد شده از سوی صاحبان سرمایه مواجه اند. لطفی در پایان اذعان داشت که در جهان طبقاتی امکان رسیدن به همبستگی حقوق بشر میسر نیست چراکه عملاً با ضرورت‌های موجود در تناقض است.
* لازم به ذکر است که جمعیت دفاع از کودکان کار و خیابان سازمانی است غیردولتی و مردم نهاد (NGO)، که از سال ۱۳۸۲ در منطقه پاسگاه نعمت آباد واقع در منطقه 17 شهرداری تهران با هدف لغو کار کودک و همچنین آموزش و توانمندسازی کودکان شروع به فعالیت کرده است. از دیگر اهداف جمعیت دفاع، آشکارسازی وضعیت کودکان در سرتاسر جهان و نیز ایجاد شفافیت در تعاریف و مفاهیم مرتبط با حقوق کودک می‌باشد.
- توضیحات
- زیر مجموعه: گزارش نشست ها
- دسته: گزارش نشست دفتر استانی تهران
- آخرین به روز رسانی در 09 اسفند 1394