به نام آنکه جان را فکرت آموخت

رشد و توسعه دانش جامعه‌شناسی حاصل تأملات نظری و مطالعات و پژوهش‌های تجربی متفکران علوم اجتماعی و جامعه‌شناسان درباره مسائل و آسیب‌های اجتماعی بوده است. دغدغه‌های جامعه‌شناسان کلاسیک، همچون مارکس، دورکیم، وبر، درباره مسائل ناشی از شرایط مدرن و پژوهش‌ها و اندیشه‌ورزی‌های آنان برای فهم و تبیین آنها، به منظور مقابله با آن مسائل و مشکلات و ایجاد جامعه‌ای آسوده‌تر و انسانی‌تر، دانش و بصیرت جامعه‌شناسی را ایجاد و فربه کرد. امروز نیز بخش بزرگی از برنامه‌ها و مطالعات جامعه‌شناسان معطوف به مسائل و آسیب‌های اجتماعی و چاره‌جویی برای حل آنهاست.

در دهه‌های اخیر، تحولات توسعه‌ای همه مناطق و استان‌های کشور را فراگرفته و صورت‌های سنتی بافت‌های اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی آنها را دستخوش دگرگونی کرده است. این دگرگونی‌ها بر میزان و پیچیدگی مسائل و آسیب‌های اجتماعی افزوده است و مدیران اجتماعی و سیاسی را وادار ساخته تا برای مهار و کاهش آنها، برنامه‌هایی طراحی و اجرا کنند. طراحی و اجرای هیچ برنامه موفقی بدون مطالعات همه جانبه و شناخت دقیق واقعیت امکان‌پذیر نیست. در همین راستا، انجمن جامعه‌شناسی ایران، به عنوان فراگیرترین سازمان صنفی علمی جامعه‌شناسان و پژوهشگران اجتماعی کشور، علاوه بر برگزاری نشست‌های فراوان و مشارکت در برگزاری همایش‌های گوناگون، دو همایش ملی در باره مسائل و آسیب‌های اجتماعی برگزار کرده است که مجموعه مقاله‌های آنها منتشر شده و مورد رجوع و استفاده دانشجویان، پژوهشگران و مدیران قرار می‌گیرد.

با آنکه مسائل اجتماعی در بسیاری از جوامع و مناطق مشابهت‌هایی دارند و از الگوها و قانونمندی‌های یکسانی پیروی می‌کنند، اما در هر جامعه و منطقه جنبه‌های اختصاصی خود را دارند. در نتیجه، چاره‌جویی برای حل و یا تعدیل و تخفیف مسائل اجتماعی، نیازمند مطالعات و پژوهش‌های خاص آن جامعه و منطقه است. بنابراین، مدیران منطقه‌ای برای حل مسائل اجتماعی منطقه خود نیازمند همکاری‌های پژوهشی و مشورتی متخصصان علوم اجتماعی هستند. از این رو، مسائل اجتماعی عاملی است که می‌تواند کارشناسان، پژوهشگران و صاحبنظران علوم اجتماعی را به مدیران اجرایی نزدیک سازد و زمینه یک همکاری علمی - اجرایی را فراهم آورد که نتیجه آن می‌تواند به کاهش آسیب‌ها و مسائل اجتماعی بیانجامد و یک توسعه‌یافتگی متوازن‌تر و پایدارتر منطقه‌ای را در پی داشته باشد که موجب بهروزی مردم هر منطقه و نهایتاً کشور خواهد شد.

انجمن جامعه‌شناسی ایران از آغازین روزهای فعالیت خود، به توسعه و تقویت شبکه ارتباطات علمی متخصصان و کارشناسان علوم اجتماعی در مناطق مختلف کشور اهتمام ویژه‌ای داشته و اقدام به تأسیس دفاتر استانی نموده است. این دفاتر می‌توانند کانونی برای فعالیت‌های علمی و تقویت هویت جمعی تحصیل‌کردگان علوم اجتماعی هر منطقه باشند و با فعالیت‌های علمی خود در محل و منطقه، بر نقش دانش اجتماعی در تصمیم‌گیری‌های اداری و اجرایی و مدیریت اجتماعی و فرهنگی بیافزاید. هم اکنون شمار دفاتر استانی انجمن به بیش از ده دفتر رسیده است.

دفتر استان چهار محال بختیاری، با آنکه عمری کوتاه دارد، با همت و تدبیر همکاران ما در دانشگاه شهرکرد و سایر مراکز علمی و آموزشی استان، آغازی نیکو داشته است. برگزاری همایش منطقه‌ای آسیب‌های اجتماعی زاگرس جنوبی، با همکاری کمیته امداد امام خمینی (ره) و سازمان بهزیستی استان چهارمحال و بختیاری و دفتر انجمن جامعه‏شناسی ایران در این استان، از همان ابتدا مورد استقبال و حمایت هیأت مدیره انجمن جامعه‌شناسی ایران قرار گرفت؛ چرا که باور ما بر این بود که چنین فعالیت‌هایی زمینه‌ساز افزایش اعتماد به نفس پژوهشگران و صاحبنظران اجتماعی منطقه‌ای، شکوفایی ظرفیت‌های علمی و کارشناسی در سطح منطقه، تقویت روابط و پیوندهای مدیران اجرایی و پژوهشگران و صاحبنظران اجتماعی و تولید دانش بومی متناظر به مسائل اجتماعی منطقه خواهد شد.

امید است که همکاری نزدیک نهادهای علمی و اجرایی منطقه‌ای که برگزاری این همایش یکی از جلوه‌های آن است، در چارچوب بررسی مسائل و آسیب‌های اجتماعی خاص منطقه تداوم یابد و مسئولان منطقه با بهرمندی از دانش و بصیرت متخصصان جامعه‌شناسی و سایر علوم اجتماعی بتوانند با اجرای برنامه‌های واقع‌گرایانه‌ای که بر اساس مطالعات علمی طراحی شده‌اند، برای توسعه متوازن و پایدار منطقه‌ای و کاهش آسیب‌ها و مسائل اجتماعی اقدامات موثری انجام دهند و برای مردم این دیار یک زندگی پررونق و همراه با امنیت و آرامش فراهم آورند.

سید حسین سراج‌زاده

رئیس انجمن جامعه‌شناسی ایران

• بعدی >