ارزیابی نشاط مردم یزد1با همکاری دفتر دانشگاهی یزد انجمن جامعه شناسی ایران نشستی علمی-اجتماعی با عنوان "آیا یزدی ها ناشادند؟ طرح برخی مناقشات مفهومی و روشی پیرامون اندازه گیری شادمانی" با حضور جمعی از دانشجویان و استادان دانشگاه روز دوشنبه اول خردادماه 1396 در دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه یزد برگزار شد.

در ابتدای این نشست دکتر ابوالفضل مرشدی عضو هیأت علمی بخش جامعه‌شناسی دانشگاه یزد نکاتی درخصوص اهمیت موضوع شادمانی و تاریخچه آن مطالبی ارائه کرد و لزوم ورود جدی تر و عمیق تر پژوهشگران علاقه مند به این حوزه را یادآور شد.

ارزیابی نشاط و شادمانی مردم یزد

در ادامه دکتر سیدمحسن موسوی عضو هیأت علمی بخش تعاون و رفاه اجتماعی و پژوهشگر حوزه شادمانی، پس از بیان مقدمه ای بر موضوع، نتایج تعدادی از پیمایش های ملی و همچنین تعدادی از پژوهش های خردمقیاس که جامعه هدف آنها استان یزد یا یکی از گروههای جمعیتی داخل آن است مرور کرد و ارزیابی خود را از وضعیت نشاط و شادمانی در یزد بر مبنای سه معیار کلی ارائه کرد.

وی در خصوص جایگاه نشاط و شادمانی استان یزد در کشور اظهار داشت: نتایج پژوهش ها متأسفانه تصویر یکدست و همگونی از وضعیت استان یزد در مقایسه با دیگر استانها ارائه نمی دهند. مضاف بر این، بر اساس پیمایش های انجام شده، دامنه تغییرات میانگین شادمانی در بین استانها به قدری اندک است که اظهار نظر دقیق و نسبتاً پایدار را از سوی محقق امکان ناپذیر ساخته است.

او افزود: با این حال، یکی از یافته های قابل توجه این پژوهش ها آنست که چنانچه بر بعد احساسی یا هیجانی شادمانی که همان احساس شادابی و نشاط است تأکید کنیم، یزدی ها از این بابت در مقایسه با نقاط دیگر کشور، نمره خوبی کسب نمی کنند اما در بعد شناختی شادمانی که به رضایت از زندگی اشاره دارد وضعیت استان یزد نسبتاً مناسب تر است.

وی گفت صرف رضایت داشتن از زندگی برای برخورداری از احساس خشنودی و خرسندی کفایت نمی کند و لازم است نشاط و سرزندگی نیز بدان اضافه گردد.

کشور ایران در جایگاه متوسط رو به پایین

ارزیابی نشاط مردم یزد2دکتر موسوی تصریح کرد: در حالیکه تفاوت بین میانگین شادمانی استان ها ناچیز است اما گزارش های جهانی نشان می دهند تفاوت های بین کشورها نسبتا زیاد است و کشور ما در رتبه بندی ها جایگاه متوسط به پایین را به خود اختصاص داده و در اغلب گزارش های جهانی، رتبه درصدی ایران کمتر از ۳۰ است.

او یادآور شد: البته ناگفته نماند که به تعبیر صاحبنظران، سطح مطلوب شادمانی نه در پیشینه سازی آن بلکه در حالت بهینه ای قرار دارد که از یک سو سازگار با طبیعت و سرشت انسان و از سوی دیگر متناسب با فرهنگ و ارزشهای ناظر بر جامعه باشد. تعیین این نقطه بهینه کار چندان ساده ای نیست و مناقشات پردامنه ای در این باب وجود دارد.

این عضو هیئت علمی افزود: در مجموع بطور خلاصه می توانیم این استنباط را داشته باشیم که علاوه بر یافته های پژوهشی، چنانچه با رویکردی بازاندیشانه بر وضعیت نشاط و شادمانی در یزد و همینطور کل کشور نظر بیفکنیم و همچنین شواهدی چون آمار جرم و جنایت، اعتیاد، افول اعتماد و سرمایه اجتماعی و .. را پیش رو قرار دهیم، شاهد کاستی هایی خواهیم بود که همگی نشان می دهند استان یزد و بالتبع کل کشور، تا رسیدن به سطح بهینه شادمانی فاصله دارد. دکتر موسوی در ادامه، مباحثی در خصوص ماهیت و چیستی شادمانی و رویکردهای آن عنوان کرد و تفاوت های دو رویکرد اثبات گرا که بر جنبه زیستی و بیولوژیکی شادی تأکید می کند و رویکرد برساخت گرا که شادی را امری فرهنگی و لذا دارای تعدد و تنوع می داند، را مختصری توضیح داد.

وی در انتهای بحث خود، چند دستور کار پژوهشی جدید را در این زمینه پیشنهاد داد.

در ادامه این نشست، حاضرین مباحث مختلفی از جمله؛ مسأله بودن یا نبودن شادی و نشاط در یزد، ارتباط نشاط با سرمایه اجتماعی، ارتباط شادی با دین و سیاست، تغییرات ارزشی و سبک زندگی نسل های جدید و خواسته ها و انتظارات آنها، مطرح کردند که مورد بحث و تبادل نظر قرار گرفت.

منبع گزارش: سایت دانشگاه یزد