با همکاری دفتر دانشگاهی یزد انجمن جامعه شناسی ایران و انجمن علم اطلاعات و دانش شناسی دانشگاه یزد روز چهارشنبه ۱۳ دی 1396 در سالن اجتماعات دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه یزد دو نشست علمی با عنوان «دگر سنجهها، سنجههایی برای سنجش علم و فناوری افراد و سازمانها و کلان دادهها (Big Data) در علوم اجتماعی» با سخنرانی پژوهشگر ایرانی تبار دانشگاه کارولینای جنوبی برگزار شد.
دکتر احسان محمدی، عضو هیات علمی و پژوهشگر دانشگاه کارولینای جنوبی و یکی از پژوهشگران مطرح در حوزه دگرسنجه ها یا آلتمتریکس در نشست نخست با ارائه یکی از کارهای پژوهشی خود در حوزه دگر سنجه ها یا آلتمریکس با بررسی هایی که در توئیتر انجام داده بود، به توضیح مباحثی در حوزه شاخص های سنتی سنجش اطلاعات مانند ایمپکت فاکتور و اچ ایندکس و... کاربرد و ویژگی های شاخص های جدید پرداخت.
وی افزود: دگر سنجه ها یا آلتمتریکس یکی از جدیدترین رویکردها و شاخههای وبسنجی و زمینه پژوهشی نوینی در ارزشیابی آثار پژوهشی در محیط وب ۲٫۰ یا وب اجتماعی با هدف ارائه شاخصی جدید در محیط شبکههای اجتماعی علمی است.
به گفته وی منظور از آلتمتریکس، سنجش از طریق سنجههای جایگزین و غیرمتداول هست. آلتمتریکس به طور عام «سنجه حاصل از استفاده از آثار علمی در رسانههای اجتماعی» و به طور خاص «سنجه حاصل از ذکر آثار علمی در فیس بوک، توئیتر، ویکی پدیا، وبلاگها، ابزارهای مدیریت استناد نظیر مندلی، زوترو، سایت یو لایک، رسانههای خبری، و … تعریف میشود.
دکتر محمدی در نشست دوم با عنوان کلان دادهها (Big Data) در علوم اجتماعی با ارائه تعاریفی از داده ها و اطلاعات در حوزه علوم اجتماعی و سایر حوزه ها و همچنین ویژگی های کلان داده های مانند: حجم داده ها، تنوع داده ها، سرعت تولید و اشاعه اطلاعات و... منظور از کلان داده ها را برای حاضران مشخص کرد.
وی گفت: علومی که رفتار انسانی را مطالعه میکنند یعنی علوم اجتماعی عمدتاً بررسیهایی بر پایه نظرسنجیها و مطالعات آزمایشگاهی انجام میدهند. با این که این روشها ارزشمند هستند، نارساییهایی نیز دارند.
وی با اشاره به اینکه به تازگی فناوریهای دیجیتالی جدید امکان استفاده از روشهای نوینی را برای مطالعه رفتار انسانی به محققان میدهند گفت:انواع گوشیهای تلفن همراه و سنسورها قادرند حجم عظیمی از فعالیتهای انسانی را در خود ذخیره کنند. این که کجا میرویم، چه میخریم، با چه کسانی در ارتباط هستیم، برای چه مدتی با آنها در ارتباط هستیم تا زبان بدن و حالتهای احساسی که در طول روز تجربه میکنیم.
پژوهشگر دانشگاه کارولینای جنوبی یادآور شد: این منابع جدید اطلاعاتی برای محققین علوم اجتماعی بسیار ارزشمندند و به نظرسنجیها یا مطالعات آزمایشگاهی ترجیح داده میشوند. چون به محققان این امکان را میدهند که انسان را در محیطهای طبیعی (جهان واقعی) مطالعه کنند. همینطور به محققان اجازه میدهند که آنچه را که انجام میدهیم مطالعه کنند نه آنچه را که میگوییم (که معمولاً متفاوت است).
دکتر محمدی اظهار کرد: این روش بررسی رفتار انسانی در محیطهای طبیعی بر پایه فناوریهای دیجیتالی واقعیت کاوی نامیده میشود و علوم اجتماعی را متحول کرده است.