جلسه نقد و بررسی کتاب «در کشاکش مرگ و زندگی» نوشته سلمان قادری در تاریخ 3 اسفند 1402 در مرکز آموزش انجمن جامعه‌شناسی ایران توسط گروه جامعه‌شناسی پزشکی و سلامت برگزار شد. پدیده خودکشی در ایران طی سال‌های اخیر رشد داشته است و همین افزایش، نگرانی جامعه‌شناسان، پزشکان و سیاستگذاران را هم به همراه داشته است. با اینکه این پدیده امری فردی است، اما به اشکال مختلف اطرافیان فرد و جامعه را تحت تاثیر قرار می‌دهد.
سلمان قادری نویسنده کتاب، علت نگارش این کتاب را تجربه زیسته خود دانست. وی که مددکار اجتماعی است و در اورژانس اجتماعی مشغول به کار است، از تجربه کاری خود در مواجهه با افرادی که قصد خودکشی داشته و یا اقدام به آن کرده‌اند گفت. قادری به از بین رفتن پیوند عاطفی با اعضای خانواده و از بین رفتن معنای زندگی در علل خودکشی اشاره کرد. او کتاب را از دریچه یک مدد کار اجتماعی با هدف پرداختن به رویکردهای مبتنی بر مداخله و درمان نوشته است و همچنین برنامه‌های اجتماع‌محور در این حوزه را پوشش داده است. قادری در این کتاب تلاش کرده است تا با پررنگ‌تر کردن مداخلات اجتماعی به شیوه‌ای کاربردی به مسئله خودکشی بپردازد.
حمزه‌علی، دبیر نشست، ضمن قدردانی از تلاش قادری برای طرح این موضوع، تاکید کرد که در همه جای دنیا بالاخص ایران، نگاه به خودکشی نگاه پزشکی و روان‌پزشکی بوده و نیاز به بررسی عوامل اجتماعی پدیده خودکشی احساس می‌شود.
دکتر اردشیر بهرامی منتقد کتاب نیز ضمن اشاره به پیچیدگی پدیده خودکشی، به عواملی پرداخت که می‌توانند نقش بازدارنده در این پدیده داشته باشند. بهرامی تاکید کرد که سن خودکشی در سال‌های اخیر افزایش داشته است که خود نیاز به بررسی دارد. انسان امروزی در ایران به زعم وی، تنها است و در شرایط بحرانی، منابع اجتماعی لازم حمایتی ندارد و برای همین گفتمان‌سازی در خصوص این پدیده ضرورت دارد.
از جمله نقاط قوت کتاب از منظر بهرامی، برخاسته بودن آن از تجربیات نویسنده است. برای همین، کتاب توانسته دردهای فردی که تجربه خودکشی داشته است را به خوبی ترسیم کند. همچنین تلاش قادری برای تدوین راهبردهای عملیاتی و برنامه مداخله هم شایان توجه است. همچنین با توجه به ارزشمندی این اثر، پیشنهاداتی درخصوص افزایش غنای کار هم توسط بهرامی و حمزه‌علی پیشنهاد شد.
در انتهای جلسه، شرکت‌کنندگان نیز به تبادل آرا در این خصوص پرداختند. دکتر میرحسینی مدیر انتشارات آوای نور اشاره کرد که این مجموعه همواره رویکردی پذیرا در انتشار آثار داشته است و تلاش کرده تا به جامعه علمی خدمت کند و با وجود تمام مشکلات پیش رو، به بسط دانش در این حوزه بپردازد.
همچنین برخی از تجربه‌گران خودکشی حاضر در جلسه به نقد نگاه بیرونی جامعه‌شناسان به این پدیده پرداخته و تجربه خود را در این خصوص مطرح کردند.
- توضیحات
- زیر مجموعه: گزارش نشست ها
- دسته: گزارش نشست گروه جامعه‌شناسی پزشکی و سلامت
- آخرین به روز رسانی در 11 اسفند 1402