کارگاه هفتم را درواقع میتوان جمعبندی و نتیجه شش کارگاه قبل دانست. در هر یک از کارگاههای ششگانه قبل به افراد در مورد کارگاه هفتم اطلاعرسانی شده بود و افرادی که داوطلب شرکت در این کارگاه بودند، ثبتنام میشدند. کارگاه هفتم در شهر رفسنجان روز پنجشنبه هفتم آذرماه 98 از ساعت 8 صبح تا 15 با حضور 38 نفر از افراد شرکتکننده در کارگاههای ششگانه، 1 نفر تسهیلگر سطح یک و 2 نفر از تسهیلگران سطح دو که در برگزاری کارگاههای ششگانه همکاری داشتند، برگزار شد.
پس از اعلام قوانین کارگاه، افراد در گروههای دو نفره در مدت زمان یک دقیقه، خود را به طرف مقابل معرفی کرده و سپس فرد مقابل هم به همین ترتیب خود را معرفی کرد و پس از پایان زمان دو دقیقه، افراد به ترتیب همگروهی خود را به جمع معرفی نمودند. پسازآن افراد در مورد تفاوت بحث و گفتگو باهم به گفتگو پرداختند و نظرات خود را بیان نمودند و تسهیل گر جدول تفاوت بحث و گفتگو (کتاب کوچک گفتگو، صفحه 16) را در اختیار شرکتکنندگان قرار داد و با استفاده از آن افراد گفتگوی خود را ادامه دادند. در ادامه ده اصل گفتگو (که با خط درشت روی برگههای مجزا چاپشده و روی دیوار نصب شده بود) به شرکتکنندگان معرفی شد و شرکتکنندگان این اصول را روی برگههای کوچک دریافت نمودند.
اصول گفتگو عبارتاند از:
سپس شرکتکنندگان در مورد هر یک از اصول به گفتگوی جمعی پرداختند. در برخی موارد افراد تجارب خود را از بحث یا گفتگو برای جمع بیان نمودند. در این مرحله که تسهیلگر احساس کرد شرکتکنندگان از نشستن مداوم کمی خسته شدهاند از افراد خواست از جای خود برخیزند و چند حرکت کششی را انجام دهند. پسازآن تسهیلگر مهمترین مسائلی را که هر یک از گروههای ذینفع در کارگاههای ششگانه مطرح نمودند و در مورد ریشهها و پیامدهای آن گفتگو کرده بودند و روی برگههایی با رنگهای متفاوت چاپشده بود را در معرض دید شرکتکنندگان روی دیوار نصب نمود.
مهمترین مسائل گروه مادران:
عدم وجود صداقت، عدم وجود ایمان، اعتیاد به مواد مخدر، اعتیاد به فضای مجازی و بازی رایانهای، فقر، شکاک بودن، دخالت کردن دیگران در زندگی.
مهمترین مسائل گروه فرزندان:
عدم گفتگو، پایبند نبودن والدین بر اصول اخلاقی، عدم اعتماد اعضای خانواده به یکدیگر، روابط دختر و پسر، تبعیض بین زنان و مردان، سختگیری والدین، بیاعتمادی و دروغگویی، دخالت کردن فامیل و آشنا در زندگی، دخیل کردن تمامی اعضای خانواده در مشکلات مالی، عاطفی، تربیتی و...
مهمترین مسائل گروه پدران:
وجود فقر و مشکلات مالی، نداشتن دانش همسرداری و فرزند پروری، اعتیاد، استرس و عدم آرامش، عدم اعتماد، خودخواه و خودرأی بودن، خیانت، دروغگویی والدین (عدم وجود صداقت).
از افراد خواسته شد که از بین مسائل گروه ذینفع خود مهمترین مسائلی را که فکر میکنند برای گفتگو مناسب است را انتخاب کرده و روی برگه یادداشت و اولویتبندی نمایند. سپس افراد به گروههای 5 تا 9 نفره تقسیم شدند و از آنها خواسته شد ضمن به اشتراک گذاشتن مهمترین مسائل، یک مسئله را برای گفتگوی جمعی گروه ذینفع خود انتخاب نمایند. در نهایت پس از گفتگوی جمعی هر گروه ذینفع مسائل زیر انتخاب شد.
پس از انتخاب موضوعات تسهیلگر روش گفتگو (fish bowl) را برای شرکتکنندگان توضیح داد. به این صورت که 6 نفر (از هر گروه ذینفع 2 نفر) روی صندلیهایی که در وسط چیده شده نشسته و درباره موضوع موردنظر نظرات و ایدهها و پیشنهادات خود را مطرح مینمایند. سه صندلی اضافه هم وجود دارد برای افرادی که میخواهند از گروه بزرگ وارد بحث شوند اما هر فردی که خواست وارد بحث شود اعلام کرده و به جمع وسط دایره میپیوندند و با آمدن او یکی از همگروهیهایشان به گروه بزرگ برمیگردد. بنابراین سه گفتگوی سهجانبه (پدران، مادران و فرزندان) پیرامون مسائل مطرحشده شکل گرفت.
جداول ذیل خلاصه نتایج سه گفتگو را نشان میدهد.
موضوع: اعتیاد (انتخابشده توسط گروه پدران)
موضوع | ریشهها | پیامدها | پیشنهادات |
اعتیاد (اعتیاد پدر یا مادر و یا هر دو به مواد مخدر ) |
کماهمیت دانستن اثر کشیدن سیگار در معتاد شدن عدم کنترل فرزند توسط والدین اعتیاد والدین خانواده اعتیاد را بد و مخرب نمیداند. اهمیت ندادن به فرزندان و عدم تأمین آینده فرزندان بدخلقی والدین با فرزندان عدم صداقت والدین رو آوردن به دوستان نامناسب و بد کنجکاوی ارثی بودن اعتیاد ترس از والدین برای بیان اشتباهاتی مانند کشیدن سیگار عدم یادگیری راههای آرام کردن روح و روان نداشتن دانش فرزند پروری عدم آموزش خودشناسی و خودآگاهی به فرزندان توسط والدین و مدرسه فقر (مشغله زیاد والدین برای کسب درآمد و درنتیجه تنها شدن فرزند) فقر (باعث احساس سرافکندگی در مقابل دوستان) تفاوت قائل شدن بین فرزندان عدم آگاهی در مورد اعتیاد و مواد مخدر وجود محیطهای ناسالم و سهلالوصول بودن مواد مخدر عدم وجود تفریحهای ارزان و سالم افسردگی عدم گفتگو تحمیل خواستههای خود به فرزندان |
کاهش محبت در خانه و طلاق عاطفی سست شدن بنیان خانواده نابودی آینده خانواده عدم صداقت عدم اعتماد از بین رفتن زیبایی ظاهری ضرر مالی فقر سرخوردگی اجتماعی نزاع و درگیری بیکاری دیوانه شدن فرد معتاد بدآموزی فرزندان دزدی طلاق |
دادن آگاهی به فرزندان و دوستان بهروز کردن اطلاعات در مورد اعتیاد و عواقب آن کسب اطلاعات در مورد قرصهای اعتیادآور ایجاد تمرکز و آگاهی دادن به فرزندان اهمیت دادن به فرزندان افزایش مراکز تفریحی جهت پر کردن اوقات فراغت جوانان آگاهی دادن به والدین ( قانون کردن دورههای فرزند پروری، همسرداری و مهارتهای زندگی) برگزاری کارگاههای آموزشی در سطح شهر توسط افراد متخصص برگزاری جلسات مفید توسط افراد متخصص و کارآمد، در مدرسه برای والدین و فرزندان ساختن مستند عواقب اعتیاد و پخش در رسانهها والدین اجازه دهند که فرزندان در هر زمینهای با آنها صحبت کنند وجود چارچوب اخلاقی مناسب در خانواده همسر یا والدین نباید به طرف بگویند در خانه بمان و هر کاری میخواهی انجام بده فقط بیرون نرو تغییر دادن باورهای ذهنی افراد جامعه (تجویز کردن مواد مخدر بهعنوان دارو، مصرف مواد بهصورت تفریحی و...) |
موضوع: عدم گفتگو اعضای خانواده با یکدیگر (انتخابشده توسط گروه فرزندان)
موضوع | ریشهها | پیامدها | پیشنهادات |
عدم گفتگوی اعضای خانواده با یکدیگر |
استفاده بیشازحد از فضای مجازی (پیشرفت تکنولوژی) مشغله کاری زیاد احترام قائل نشدن برای یکدیگر اهمیت ندادن به یکدیگر عدم تطابق سلایق اعضا در مورد موضوع گفتگو عدم درک متقابل نداشتن مهارتهای گفتگو و عدم وجود جذابیت در گفتگو و درنتیجه به وجود آمدن بحث عدم آموزش مهارت گفتگو خود را از بقیه برتر دانستن خودرأی بودن دروغگو گفتن برخی اعضا و درنتیجه بیاعتماد شدن سایرین نصیحت کردن بهجای گفتگو نداشتن متخصص مهارتهای گفتگو جهت آموزش به جامعه |
رو آوردن به فضای مجازی افسردگی و انزوا اعتیاد رو آوردن فرزندان به افراد خارج از خانه |
افزایش مهارتهای گفتگو در والدین و فرزندان مطالعه اعضای خانواده در زمینه گفتگو آموزش مهارتهای گفتگو توسط متخصص خانواده درگیر مسائل گفتگو شوند همیشه گفتگو مستمر انجام شود تا بحث پیش نیاید، نه اینکه اول بحث و دعوا کنیم و بعد از چند روز قهر بخواهیم صحبت کنیم ساخت سریال هر شب مدت زمانی به گفتگو اختصاص داده شود خانواده برای گفتگو هزینه کند (مالی، وقت و...) |
موضوع: عدم صداقت (انتخابشده توسط گروه مادران)
موضوع | ریشهها | پیامدها | پیشنهادات |
عدم صداقت |
ترس از عدم پذیرش توسط افراد جامعه ترس از عدم پذیرش توسط همسر نداشتن دانش فرزند پروری (عدم تنبیه هنگام دروغگویی و تشویق هنگام راستگویی) بیایمانی دروغگویی والدین و یادگیری فرزندان الگوبرداری از دوستان خود را به شکل دیگران درآوردن (چون دیگران دروغ میگویند من نیز بگویم) عدم صمیمت بین اعضای خانواده سختگیری بی از حد |
بیاعتمادی شکاک شدن نسبت به یکدیگر ایجاد بحث و دعوا و سلب آرامش خیانت پایین آمدن اعتمادبهنفس طلاق عاطفی طلاق |
تقویت ایمان داشتن شجاعت گفتگو را قطع نکنند رفاقت زوجین عدم سرزنش به خاطر اشتباه شناخت و پذیرش طرف مقابل داشتن وجدان بیدار کنجکاوی نکردن در کار یکدیگر |
پس از سه گفتگو، بازنگری کارگاه توسط شرکتکنندگان انجام شد و تمامی افراد از کارگاه و روند آن راضی بوده و پیشنهاد کردند که این قبیل نشستها و کارگاهها بهطور منظم و در تمامی محلههای شهر برگزار گردد.