ترجمه: نفیسه محمدپور
با افزایش همهگیری ویروس covid 19 در سراسر جهان، دولتها قوانین محدود کنندۀ بی سابقهای برای کنترل شیوع آن اعمال کردهاند. نمونههایی از این اقدامات شامل برنامههایی برای افزایش سیستم ایمنی و سلامت عمومی و اعلام محدودیتهای جابجایی، بر میلیونها نفر و اقدامات حمایتی برای کسانی که کسب و کارشان تحت تاثیر این اپیدمی دچار ضرر و زیان شده است. اما در میان این تلاشها، سیاست گذاران نباید چشم بر شرایطی که باعث آسیب پذیرتر شدن زنان و دختران در برخی نقاط جهان میشود، ببندند.
Covid 19 یکی از ویروسهای خانواده کرونا است که اواخر سال گذشته میلادی کشف شد و طی ماههای گذشته هزاران تن را در سراسر جهان مبتلا کرد. هنوز پژوهش قابل اتکایی برای اینکه مطمئن شویم covi19 زنان را بیشتر و بدتر مبتلا می کند یا مردان نداریم. صندوق جمعیت سازمان ملل متحد در مقالهای عنوان کرد الگوی ابتلای زنان و مردان در ابتلا به covi19 شبیه به هم نیست. تفاوت این الگوها از دو جنبه است: یکی میزان و نحوه در معرض ویروس قرار گرفتن و دیگری نحوه رفتار بدن در مقابله با ویروس.
زنان در خط مقدم
به دلیل فعالیتهای اجتماعی و شغلی و نوع شغلهایی که زنان در آن مشغول اند، زنان ممکن است با خطر بیشتری در مواجهه با COVID-19 روبرو شوند. در سراسر جهان حدود 70 درصد از کارکنان خدمات بهداشتی و اجتماعی زنان هستند. بسیاری از ماماها، پرستارها یا کارکنان شبکه بهداشت و کادر درمانی جامعه زنان هستند و این نقشها آنها را در خط مقدم شیوع بیماری قرار میدهد. همچنین زنان همواره به خاطر چند شغله بودن در جامعه و خانواده همیشه مسئولیتهای سنگینتری برعهده دارند. مسئولیت نگهداری از فرزندان و بارداری در یک شرایط ویژه و اضطراری کار را به مراتب سختتر خواهد کرد. زنان باید همیشه دسترسی سریع و آسان به اطلاعات در مورد بیماریهای نوظهور و سیستم بهداشت و درمان مناسب و با کیفیت داشته باشند. دکتر «ناتالیا کنِم»، مدیر اجرایی صندوق جمعیت سازمان ملل گفت: «تا امروز هیچ مدرکی مبنی بر اینکه زنان باردار در معرض خطر بیشتری برای بیماری COVID-19 هستند یا علائم متفاوتی دارند، وجود ندارد. اما همچنان باید مطمئن شویم که زنان باردار در سراسر جهان دسترسی راحتتری به شبکه بهداشت و درمان دارند».
این بیماری همهگیرتهدیداتی ایجاد کرده است که فراتر از خطر عفونت است. شواهد ناشی از شیوع بیماری های قبلی نشان می دهد که زنان و دختران با آسیب پذیری خاصی روبرو هستند. در شیوع بیماری Zika 2015-2016 ، زنان به دلیل عدم استقلال نسبت به سلامت جنسی و تولید مثلی خود، دسترسی ناکافی به خدمات بهداشتی و منابع مالی کافی، موانع قابل توجهی برای مراقبتهای بهداشتی داشتند. در طول شیوع بیماری ابولا در آفریقای غربی بین سالهای 2014 تا 2016، زنان به دلیل نقش غالب آنها به عنوان سرپرستان و کارمندان بهداشت ، بیشتر به این ویروس مبتلا شدند.
همچنین همهگیری کرونا ویروس میتواند عوارض قابل توجهی را برای معیشت زنان به وجود آورد، زیرا تعطیلی مدارس بار مراقبت از خانه را که معمولاً به زنان تعلق می گیرد، افزایش میدهد و محدودیتهای مسافرتی بر صنایع خدماتی و کار غیررسمی کارگران زن تأثیر میگذارد.
بیماریهای اپیدمی و اضطرابهای ناشی از آن میتواند خطر سوء استفاده خانگی و سایر اشکال خشونت مبتنی بر جنسیت را افزایش دهد. به عنوان مثال اثرات اقتصادی شیوع ابولا منجر به تشدید خطرات استثمار جنسی برای زنان و کودکان شد. همانطور که میدانیم بالا گرفتن تنش در خانواده و شرایط ناپایدار اقتصادی و فشارهای دیگر، زنان و دختران را بیش از مردان آسیب پذیرمیکند.
صندوق جمعیت سازمان ملل متحد از سیاست گذاران میخواهد كه زنان را در برنامهریزی و تصمیم گیریهای خود مد نظر قرار دهند. از سیستمهای بهداشتی نیز خواسته میشود که برای حمایت از بازماندگان همه پتانسیل خود را به کار گیرند. میتوانیم نتیجه بگیریم که بدن زنان در مقابله با کرونا پس از ابتلا شاید تفاوتی با مردان نداشته باشد اما ریسک آلودگی و مسائل حاشیهای ناشی از درگیری با ویروس و ابتلای زنان یا خانواده آنان برای زنان هزینه بیشتری دارد.
همکاریهای بین المللی
راهنمای صندوق جمعیت سازمان ملل متحد می گوید: « بعد از ظهور این ویروس برای تقریباً 44 میلیون زن و دختر، از جمله 4 میلیون زن باردار، که توسط این سازمان عنوان نیازمند به کمک و حمایت بشردوستانه در سال 2020 شناسایی شدهاند، در صورت نرسیدن خدمات به این زنان مخاطرات بیش از شیوع COVID-19 و بیماری خواهد بود و ابعاد این را فاجعه تا مدتها نمیتوان تحت کنترل قرار داد ».
برای مثال در چین، صندوق جمعیت سازمان ملل دستمال کاغذی، پوشک کودک و بزرگسال برای اقشار آسیبپذیر از جمله افراد سالخورده در معرض خطر و همچنین تجهیزات محافظ شخصی برای کارمندان بهداشت توزیع کرده است. در ایران، نیز برای بیش از 400 مرکز نگهداری از افراد مسن و معلولان تجهیزاتی مانند ماسک، مواد ضدعفونی کننده و دستکش تهیه کرده است. در فیلیپین، به تازگی تجهیزات محافظت شخصی - شامل روپوش، لباس آستین بلند، سپر صورت، عینک چشم، پیش بند، روکش سر و روکش کفش - را برای کارمندان بهداشت در خط مقدم فراهم کرده است.
دکتر جوزف مایکل سینک، متخصص بهداشت صندوق جمعیت سازمان ملل متحد در فیلیپین در این مورد گفت: «ضروری است كه امروز از وزارت بهداشت و همه قهرمانان این كشور حمایت كنیم - همه افرادی كه در بخش بهداشت و درمان فعالیت می كنند، بهویژه مرزبانانی كه سلامت و ایمنی خود را برای پاسخگویی به این وضعیت اضطراری به خطر می اندازند، آنها باید از عفونت محافظت شوند».
منبع: صندوق جمعیت سازمان ملل متحد