علی اصغر فیروزجاییان*

طرح ملی گفتگوی خانواده به‌مثابه یک طرح پژوهشی گفتگو محور و چندمرحله‌ای در مرحله نخست خود در آبان ماه 1397 توسط دکتر محمودیان در مرکز استان (ساری) برگزار شد و در ادامه کارگاه مسئله یابی مشارکتی با حضور فعالان اجتماعی، سمن‌ها، کارشناسان دستگاه‌های دولتی، دانشگاهیان و خبرنگاران صبح روز پنج‌شنبه 16 آبان 1398 در سالن اجتماعات فرمانداری در شهر بابل برگزار شد.

مقدمات برگزاری

با پیگیری‌های مداوم، فرآیند نامه‌نگاری‌های معمول اداری تا دعوت از کارشناسان و برگزاری کارگاه یک ماه به طول انجامید. دعوت از کارشناسان با معرفی خانم محمدی (دفتر امور بانوان فرمانداری) و مهندس مهدی کار (عضو شورای هماهنگی شبکه‌ سمن‌های بابل) به‌سرعت پیش رفت و خوشبختانه همه معرفی‌شدگان، قبول دعوت نموده و حاضر به همکاری شدند.

طی صحبت با کارشناسان و کسب رضایت برای هماهنگی بیشتر، گروهی دریکی از شبکه‌های مجازی تشکیل شد و توضیحاتی در خصوص طرح ارائه شد. برای حضور حداکثری افراد در تعیین روز برگزاری نظرسنجی به عمل آمد و برای اطمینان خاطر از حضور چند کارشناس شاغل در ارگان‌های دولتی در هماهنگی با مسئول دفتر بانوان، دعوت‌نامه رسمی به ارگان‌های مربوطه ارسال گردید تا مشکلی بابت حضور در کارگاه پیش نیاید. روز و مکان برگزاری در گروه اعلام و دعوت‌نامه در صفحه شخصی اعضا قرار گرفت.

برگزاری کارگاه

صبح پنج‌شنبه غیر از چند مورد پیش‌بینی‌نشده برای عدم حضور، 22 نفر در کارگاه شرکت کردند. کارشناسانی از دادگستری، معاونت بهداشتی، کلانتری همچنین حضور سمن‌ها و فعالان در حوزه خانواده، چشمگیر بود. کارگاه با خیرمقدم خانم محمدی شروع شد و مجری طرح، در خصوص ماهیت و اهمیت طرح سخنرانی کرد. برای همکاری نیز خانم خدایاری دانشجوی دکترای بررسی مسائل اجتماعی، حضور داشت.

ابتدا قوانین کارگاه که در برگه‌هایی مقابل چشم حضار بود، بازگو و به حضار یک دقیقه فرصت داده شد تا اگر نیاز به برقراری تماس ضروری و تبادل پیامی دارند، انجام گردد. سپس حضار ضمن معرفی، یکی از خصوصیات مثبت خود را ابراز کردند. در ادامه خواسته شد سؤالاتی که در مورد طرح و کارگاه در ذهن دارند را یادداشت نمایند. سؤال اول اکثر افراد، هدف از برگزاری کارگاه بود.همچنین سؤالات دیگر در خصوص نتیجه و فایده مندی این‌گونه نشست‌ها نیز مطرح شد.

80 کارت مسئله به‌طور تصادفی در بین شرکت‌کنندگان توزیع و از آن‌ها خواسته شد تا به هر کارت با توجه به اهمیت و شدت آن مسئله در شهر بابل نمره فردی دهند؛ سپس گروه‌ بندی صورت گرفت و 5 گروه با عناوین سلامت، همیار، مهربانی، برگ‌های رنگی و ماه‌ بانو تشکیل شد. خوشبختانه پراکندگی افراد در خصوص نوع فعالیت در همه گروه‌ها لحاظ شد که در نحوه عملکرد گروه‌ها، مشهود بود؛ سپس از گروه‌ها خواسته شد تا با بحث در ارتباط با مسائل قیدشده در کارت‌ها، نمره گروهی دهند. در ادامه کارت‌های صورتی که چند برابر افراد آماده‌ شده بود، توزیع شد تا مسائل گریبان گیر بابل را که لازم دانسته در کارت‌های صورتی یادداشت کنند و در نهایت مسئله محوری خود را تعیین نمایند.

مسئله‌های محوری گروه‌ها شامل موارد ذیل بودند:

• کمرنگ شدن ارزش‌های اخلاقی در خانواده‌ها
• عدم مهارت ارتباط زناشویی
• شکاف فرهنگی بین نسلی
• طرد شدن از خانواده
• عدم مهارت ارتباط مؤثر

حال که مسئله محوری گروه و علل و پیامدهای آن از دیدگاه گروه‌ها مشخص شد، گروه‌ها به ترسیم درخت مشکل برای بیان واضح‌تر مسئله مدنظر گروه خود پرداختند.

در ادامه جدول T توسط گروه‌ها کامل گردید و در آن مهم‌ترین اقدامات و سیاست‌های صورت گرفته در ارتباط با مسئله موردبررسی، میزان موفقیت هر سیاست، نقد برنامه‌ها و سیاست‌های اجراشده، ارائه پیشنهادات کارشناسی برای بهتر اجراشدن سیاست‌های قبلی و ارائه پیشنهادات جدید برای کاهش مسئله اجتماعی مدنظر قرار گرفت. همچنین جدول عینی - ذهنی مسائل اجتماعی انتخاب‌شده اجرا و جدول مربوطه تکمیل گردید. در ادامه نمایشگاهی از آثار هر گروه به دیوار نصب شد. شرکت‌کنندگان با آماده شدن برای توضیح درخت مشکلات، دوباره به وجد آمدند و هر گروه پیرامون چرایی انتخاب مسئله محوری و همین‌طور ارتباط بین تنه درخت، ریشه‌ها و شاخه‌ها را توضیح دادند و در پایان گروه‌ها به ارائه درخت مشکل خود پرداخته و آن را برای سایر گروه‌ها تشریح کردند.

در پایان شرکت‌کنندگان در کارگاه مسئله یابی مشارکتی ضمن ابراز خوشحالی، تأکید داشتند که چنین طرحی صرفاً می‌تواند شروع خوبی برای برون‌رفت از چالش‌های پیش روی خانواده باشد و برای موفقیت و بهبود شرایط خانواده‌ها تداوم و اجرای کارگاه در میان جامعه هدف ضروری می‌باشد. در این میان مشارکت و همکاری سازمان‌ها و افراد فعال در حوزه خانواده از اهمیت بالائی برخوردار می‌باشد.

با سپاس از سرکار خانم اسلامی تسهیل گر کارگاه و خانم دکتر معصومه محمودیان، تسهیل گر توانای طرح در شهر ساری (مرحله اول) که در جهت برگزاری این کارگاه، تسهیل گر را راهنمایی نموده و ساعاتی را در کارگاه حضور یافتند.

 

---

 

*تهیه گزارش (مجری طرح)

 

 

• < قبلی
• بعدی >