تسهیلگر سطح یک: فاضل الیاسی

کارگاه هفتم را در واقع می‌توان جمع‌بندی و نتیجه شش کارگاه قبل دانست. در هر یک از کارگاه های شش گانه قبل به افراد در مورد کارگاه هفتم اطلاع رسانی شد و افرادی که داوطلب شرکت در این کارگاه بودند، ثبت نام می شدند. کارگاه هفتم در شهر سرپل ­ذهاب روز سه شنبه اول بهمن ماه 1398 از ساعت 8 صبح تا 4 عصر با حضور 43 نفر از افراد شرکت کننده در کارگاه‌های شش گانه و 5 نفر از تسهیلگران سطح دو که در برگزاری کارگاه های شش­‌گانه همکاری داشتند، برگزار شد.

سرپل ذهاب کارگاه هفتم1

پس از اعلام قوانین کارگاه، افراد در گروه‌های دو نفره در مدت زمان یک دقیقه، خود را برای طرف مقابل معرفی کردند و سپس فرد مقابل هم به همین ترتیب خود را معرفی کرده و پس از پایان زمان دو دقیقه، افراد به ترتیب هم گروهی خود را به جمع معرفی نمودند.

سرپل ذهاب کارگاه هفتم2

پس از آن افراد در مورد تفاوت بحث و گفتگو با یکدیگر به گفتگو پرداخته و نظرات خود را بیان نمودند و تسهیلگر جدول تفاوت بحث و گفتگو (کتاب کوچک گفتگو، صفحه 16) را در اختیار شرکت کنندگان قرار داده و با استفاده از آن افراد گفتگوی خود را ادامه دادند.

سرپل ذهاب کارگاه هفتم3

در ادامه ده اصل گفتگو (که با خط درشت روی برگه های مجزا پرینت شده و روی دیوار نصب شده بود) به شرکت کنندگان معرفی شده و شرکت کنندگان این اصول را روی برگه های کوچک دریافت نمودند.

اصول گفتگو عبارتند از:

  • رعایت تام حرمت دیگران
  • جویایی و کنجکاوی
  • گرایش به یادگیری
  • داشتن ذهن باز و آمادگی پذیرش
  • فرضیات را به تعلیق درآوردن
  • پرهیز از شتاب
  • گوش فرا دادن به هنگام شنیدن
  • از دل سخن گفتن
  • جانبداری سازنده
  • بر خویشتن خویش ناظر بودن

سپس شرکت‌کنندگان در مورد هر یک از اصول مذکور به گفتگوی جمعی پرداختند. در برخی موارد افراد تجارب خود را از بحث یا گفتگو برای جمع بیان نمودند. در این مرحله که تسهیلگر احساس کرد شرکت کنندگان از نشستن مداوم کمی خسته شده‌اند از افراد خواست از جای خود برخاسته و یک بازی انجام دهند. پس از آن تسهیلگر مهم‌ترین مسائلی را که هر یک از گروه های ذینفع در کارگاه‌های شش گانه مطرح نموده بودند و در مورد ریشه ها و پیامدهای آن گفتگو کرده بودند و روی برگه هایی با رنگ های متفاوت پرینت شده بود را در معرض دید شرکت کنندگان روی دیوار نصب نمود.

سرپل ذهاب کارگاه هفتم5

مهمترین مسائل گروه مادران: مشکلات روحی- روانی پس از زلزله، عدم اعتماد متقابل، دروغ گویی، کمبود محبت و عدم ابراز آن، کم توجهی به اصول اعتقادی، استفاده بیش از حد از فضای مجازی، افسردگی- پرخاشگری، بیماری روحی و جسمی فرزندان.

مهمترین مسائل گروه فرزندان: عدم صمیمیت و نشاط خانواده، کمبود نشاط، اعتیاد، عدم اعتماد، دروغ گویی، استفاده نادرست از فضای مجازی، عدم مشورت، خشونت و کتک زدن.

مهمترین مسائل گروه پدران: بیکاری و مشکلات مالی، اختلاف نظر، عدم مشورت، اعتیاد، عدم صداقت، پرخاشگری نسبت به فرزندان، دعوا بین اعضای خانواده، دروغ گویی.

از افراد خواسته شد که از بین مسائل گروه ذینفع خود مهمترین مسائلی را که فکر می کنند برای گفتگو مناسب است را انتخاب کرده و روی برگه یادداشت کنند و اولویت بندی نمایند. سپس افراد به گروه های 5 تا 9 نفره تقسیم شدند و ضمن به اشتراک گذاشتن مهمترین مسائل، یک مسأله را برای گفتگوی جمعی گروه ذینفع خود انتخاب نمایند. در نهایت پس از گفتگوی جمعی هر گروه ذینفع مسائل زیر انتخاب شد.

سرپل ذهاب کارگاه هفتم6

  • گروه پدران: عدم مشورت در خانواده سنتی
  • گروه مادران: عدم ابراز محبت در بین اعضای خانواده
  • گروه فرزندان: اعتیاد (اعتیاد به مواد مخدر، فضای مجازی و...)

پس از انتخاب موضوعات تسهیل گر روش گفتگو (fish bowl) را برای شرکت کنندگان توضیح داد. به این صورت که 6 نفر (از هر گروه ذینفع 2 نفر) روی صندلی هایی که در وسط چیده شده نشسته و درباره موضوع مورد بحث، نظرات و ایده ها و پیشنهادات خود را مطرح می نمایند. سه صندلی اضافه هم وجود دارد برای افرادی که می خواهند از گروه بزرگ وارد بحث شوند اما هر فردی که خواست وارد بحث شود اعلام کرده و به جمع وسط دایره می پیوندند و با آمدن او یکی از هم گروهی هایش به گروه بزرگ بر می گردد.

سرپل ذهاب کارگاه هفتم7

بنابراین سه گفتگوی سه جانبه (پدران، مادران و فرزندان) پیرامون مسائل مطرح شده شکل گرفت. پس از هر گفتگو یک بازی گروهی (کشتی نوح) برای بازیابی انرژی شرکت کنندگان انجام شد. جدول های ذیل خلاصه نتایج سه گفتگو را نشان می دهد.

موضوع: عدم مشورت در خانواده سنتی (انتخاب شده توسط گروه پدران)

موضوع ریشه ها پیامدها پیشنهادات
عدم مشورت در خانواده سنتی

پدرسالاری در فرهنگ سنتی

مشغله کاری و فکری والدین

فقر فرهنگی

بی سوادی

عدم اعتماد بین اعضای خانواده

ترس از گفتن خواسته ها توسط فرزندان

مشکلات روحی- روانی

پایین آمدن عزت نفس

انزوای فرزندان

گرایش به افراد غریبه و آسیب زا توسط فرزندان

اعتیاد فرزندان

سرخوردگی

احساس پوچی و ناامیدی

شکاف بین اعضای خانواده

بالابردن سطح فهم و آگاهی

آموزش خانواده ها

توانمند سازی و دادن آگاهی به سرپرست خانواده

ایجاد کارگاه‌های مهارت گفتگو به‌صورت ماهانه و سه جانبه

 

موضوع: اعتیاد (اعتیاد به مواد مخدر، فضای مجازی و...) (انتخاب شده توسط گروه فرزندان)

موضوع ریشه ها پیامدها پیشنهادات

اعتیاد (اعتیاد به مواد مخدر، فضای مجازی و...)

مصرف بیش از اندازه و زیاده روی در هر چیزی

تأثیر گروه همسالان

کنجکاوی در مورد مواد مخدر

عدم نظارت به خاطر شرایط بحرانی زلزله

عدم آگاهی به مسائل نوجوانان

کمبود سرگرمی جایگزین و سالم

فشارهای روحی- روانی ناشی از زلزله

از دست دادن عزیزان در زلزله

فروپاشی خانواده

پرخاشگری

فاصله گرفتن از تحصیل

خودکشی

طرد شدن از جامعه و خانواده

افزایش طلاق

بی بندوباری

افزایش اختلافات خانوادگی

بی احترامی

آگاهی به فرزند برای عدم تجربه شخصی

آموزش به فرزندان توسط والدین

آموزش مهارت زندگی

ایجاد فضای گفتگویی بین والدین و فرزندان

دوستی پدر و مادر با فرزندان

آموزش همزمان والدین و فرزندان

ارجحیت پیشگیری به جای درمان

موضوع: عدم ابراز محبت در بین اعضای خانواده (انتخاب شده توسط گروه مادران)

موضوع ریشه ها پیامدها پیشنهادات
عدم ابراز محبت در بین اعضای خانواده

فشارهای روانی پس از زلزله

نداشتن شغل سرپرست خانواده

عدم وجود حریم خصوصی در حین بحران

فقر و مشکلات مالی

اعتیاد یکی از اعضای خانواده

عدم حمایت از فرزندان

عدم آرامش در خانواده

افسردگی

عدم مسئولیت پذیری

طلاق عاطفی

عدم موفقیت اعضا بخصوص فرزندان

روی آوردن بیشتر به فضای مجازی

عدم صمیمت و مشورت در هر کاری

عدم اعتماد به نفس

تمرین صبر و بردباری به کمک فرزندان

تعامل فرزندان با پدرو مادر

محبت والدین به یکدیگر در برابر فرزندان

شرکت در برنامه­‌های مشارکتی

شکستن چرخه کم رویی و عدم محبت

پس از سه گفتگو، بازنگری کارگاه توسط شرکت کنندگان انجام شد و تمامی افراد از کارگاه و روند آن راضی بوده و پیشنهاد کردند که این قبیل نشست ها و کارگاه ها به طور منظم و در تمامی محله های شهر برگزار گردد.

سرپل ذهاب کارگاه هفتم4