* مهدیس پویا

IMG 8165روز سه ‌شنبه ۲۸ مهرماه ۱۳۹۴، نشستی توسط گروه جامعه ‌شناسی پزشکی و سلامت انجمن جامعه‌ شناسی ایران به مناسبت رونمایی کتاب «جامعه ‌شناسی سلامت، ثروت و عدالت» نوشته ریچارد وینکلسون و کیت پیکت و ترجمه دکتر شیرین احمدنیا و دکتر ابوالقاسم پوررضا که توسط انتشارات سَمت منتشر شده است، در دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه تهران برگزار شد.

در این نشست دکتر زهره کشاورز، مدرس دانشکده علوم پزشکی دانشگاه شهید پزشکی و محقق حوزه بهداشت باروری نیز درباره تأثیر نابرابری بر سلامت سخن راند.

دکتر پوررضا درباره مطالعه ‌ای که روی تمام کشورهای دنیا در طی سی سال انجام شده است و در این کتاب منتشر شده است گفت: آن چه که کتاب را جالب توجه می ‌نماید، روش مطالعه آن است و نتیجه این مطالعات که هر جا نابرابری هست، سلامت جسم و روان نیز مورد تهدید واقع می ‌شود بسیار واقعی است. در واقع این مطالعات تنها فقر را در نظر نگرفته و تأثیر نابرابری را خشن ‌تر و بدتر می‌داند. در واقع آن چه در این کتاب بسیار حائز اهمیت است، آن است که دوره زمانی طولانی و هم‌چنین جامعیتی که این کتاب در تحقیقات خود داراست، در چنین مطالعاتی بسیار کمیاب است.

دکتر احمدنیا این کتاب را جزو اولین دستاوردهای تأسیس گروه جامعه ‌شناسی پزشکی و سلامت دانست و گفت: این گروه در سال 1387 تأسیس شده اما انتشار کتاب با دشواری‌ هایی رو به رو بوده است. ایشان با این که نویسنده کتاب را یک اقتصاددان دانست اما موضوع آن، یعنی نابرابری، موضوعی است که بسیار مورد توجه جامعه‌ شناسان قرار می‌گیرد. وی هم‌چنین توصیف شاخص‌های کمی این کتاب را در تشریح کیفیت زندگی افراد، سرمایه اجتماعی، انواع بزهکاری، خودکشی، مادری زودرس و معضلات دیگر در اجتماع مؤثر دانست. دکتر احمدنیا هم‌ چنین ادامه داد: با این که این کتاب مورد استفاده میان ‌رشته‌ ای است اما به دلیل بحث اساسی تأثیر میزان برابری بر عملکرد جوامع و شئون اجتماعی ‌شان، نام کتاب تغییر یافته است.

IMG 8167در ادامه دکتر زهره کشاورز، درباره تأثیر برابری بر سلامت و بالاخص باروری زنان در این نشست سخنانی ارائه نمود. وی درآمد، سواد و شغل افراد را موجب لایه ‌بندی در اجتماع دانسته و این که بررسی میزان نابرابری در این سه مورد می ‌تواند موجب بهبود شرایط افراد اجتماع و تلاش برای دستیابی بدان باشد. مسائلی مانند چاقی بیماری‌ زا، سقط جنین غیر ایمن، باروری زودرس، ازدواج کودکان، اعتیاد مادران باردار، رفتارهای ناسالم مانند مصرف الکل، مواد مخدر و سیگار و امثال اینها را معضلاتی دانست که در جامعه ما نیز هم‌چون جوامع در حال توسعه دیگر وجود داشته و هم‌چنین تفاوت فاحش طبقاتی نیز بدان دامن می‌زند.

در ادامه با پرسش و پاسخ حاضرین در نشست، درباره مسائلی چون عوامل سقط جنین، نوع و زمان بلوغ جنسی، تجاوز جنسی در جامعه، فاصله جنسیتی موجود و غیره میان سخنرانان و حاضرین، گفتگو صورت گرفت.