گروه جامعه‌شناسی تاریخی انجمن جامعه‌شناسی ایران روز شنبه مورخ 18 آبان 1392، نشستی در پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی با عنوان «نهادی شدن نظام طایفهای و پیامدهای آن در تحولات تاریخی- اجتماعی جامعه ایران» برگزار کرد که در آن دکتر فرهنگ ارشاد به سخنرانی پرداخت.
دکتر ارشاد در ابتدای بحث خود گفت: موضوع محوری این است که تداوم حضور نظام طایفهای (که در اساس نهادی اجتماعی و سنتی بوده) و استفاده نابهجا از آن بهمنزلۀ سازوکاری سیاسی در تاریخ ایران – بهویژه از دوران غزنوی تا قاجاریه- تاثیری گسترده و ژرف در تبیین عقب ماندگی جامعه ایرانی از توسعه (یا مدرنیته) داشته است. در این بحث با توجه به آثار قابل توجهی که در دسترس است، با تاکید بیشتری بر تحلیل و تبیین پژوهشگرانی همچون محمدعلی کاتوزیان، محمود سریعالقلم و کاظم علمداری و کوشش در جهت تکمیل این تحلیلها، استدلال خواهد شد که لازم است در این تبیین، به تاثیرات نظام طایفهای توجه ژرفتر و جدیتری شود- در حالی در برخی موارد این موضوع بهفراموشی سپرده شده است.
سخنران این جلسه، در ادامه به این نکته مهم اشاره نمود که در منابع موجود اغلب به موقعیت جغرافیایی- تاریخی ایران توجه شده و اشاره میشود که جامعه ما همواره در معرض کشاکشها و آمد و رفت اقوام و اجتماعهای ایلی و عشیرهای قرار داشته است(گاهی یورشآسا و قهرآمیز و گاهی بهصورت کوچ و آشتیجویانه). در برخی موارد، این وضعیت به تشکیل حکومتهای ایلی و طایفهای انجامیده و این ساختارهای حکومتی برای استوار ساختن و تداوم سلطه خود، از نظام طایفگی بهرهبرداری سیاسی کردهاند، بهطوری که پیامدهای این وضعیت نه فقط دستاورد اجتماعی چشمگیری برای ما نداشته که موانعی بر سر راه توسعه سیاسی و فرهنگی جامعه نیز ایجاد کرده است
- توضیحات
- زیر مجموعه: گزارش نشست ها
- دسته: گزارش نشست گروه جامعه‌شناسی تاریخی
- آخرین به روز رسانی در 02 اسفند 1394