سخنران: دکتر کرامت الله راسخ، عضو هیأت علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد شیراز و عضو هیأت مدیره شعبه فارس
زمان و مکان نشست علمی: روز سه شنبه 1402.08.02، سالن طالقانی، دانشکده اقتصاد، مدیریت و علوم اجتماعی دانشگاه شیراز
گزارش نشست: این نشست از مجموعه نشست های علمی برنامه ریزی شده شعبه فارس انجمن جامعه شناسی ایران بود که با همکاری انجمن علمی بخش جامعه شناسی دانشگاه شیراز برگزار شد. با توجه به اطلاع رسانی چندجانبه با استقبال خوب روبرو گردید و با حضور اعضاء هیأت مدیره شعبه فارس انجمن جامعه شناسی، اعضاء هیأت علمی دانشگاه شیراز، دانشجویان به ویژه دانشجویان تحصیلات تکمیلی و افرادی خارج از دانشگاه برگزار شد.
جناب آقای دکتر راسخ با بیان مقدمهای درباره تحولات تاریخ معاصر ایران و جریانهای روشنفکری از دوره قاجاریه، روشنفکری در دوره مورد بررسی را در دو دسته روشنفکری ناب و روشنفکری عمومی تقسیم بندی نمود و سپس به مفهوم روشنفکر عمومی پرداخت و ویژگیهای آن را برشمرد. وی به عنوان نمونه به شرح دیدگاههای میرزاملکم خان پرداخت و کمک وی به تقویت کنشگری سیاسی قشر روحانیون عمومی را با ارجاع به منابع تاریخی به ویژه شمارگانی از روزنامه قانون نشان داد. دکتر راسخ، نقش میرزاملکم خان را در سیاسی شدن کانونهای دینی در دوره قاجاریه به تفصیل تشریح نمود.
ایشان در نتیجه گیری از مطالب خود به این پرسش پرداخت که چرا این الگوی فکری و رفتار (روشنفکری عمومی) در بین روشنفکران ایرانی تا این حد تأثیرگذار بود. وی بیان داشت: علت را باید در این امر جستجو کرد که تحصیلکردههای ایرانی در بستر جامعهای پرورش یافتند که نتوانست از پیچ ساختار اجتماعی عشیرهای، فرهنگ و اخلاق ماقبل سرمایهداری و در یککلام ساختار جماعتی ایران بهسلامت عبور کند. تجربه زیسته دو قرن گذشته و عوامل اجتماعی و سیاسی تأثیرگذار در این بازه زمانی نیز بر این فرآیند تأثیر بنیادی گذاشت.