علی نوری*

این نشست در تاریخ 24 مرداد 1400 برگزار شد. در آغاز نشست دکتر سیدحسین سراج زاده، رئیس انجمن جامعه شناسی ایران؛ به پیشنهاد دکتر امیدوار، درباره مسئولیت اجتماعی انجمن جامعه‌شناسی ایران اشاره کرد و افزود: این موضوع در هیأت مدیره انجمن مطرح  و مقرر گردید در جلسه امروز به این موضوع پرداخته شود.

- دکتر امیدوار مدیر گروه جامعه شناسی صلح؛ به عنوان پیشنهاد دهنده موضوع نشست، درباره این موضوع نکات زیر را مطرح کرد:

تعامل جهت مشارکت پویای اعضا، می تواند زمینه ساز بستری برای بروز خلاقیت‌ها شود، اگر به دو بعد مزایای مسئولیت‌های انجمن و چالش‌های فرارو توجه کنیم، انجمن جامعه‌شناسی می تواند به یک انجمن پیشرو تبدیل شود. امید که این نشست، مقدمه‌ای برای ایجاد نقش ویژه‌ای برای انجمن باشد. فواید توجه به مسئولیت اجتماعی، انجمن سبب تحقق مواردی خواهد شد که در متن پیشنهاد اینجانب آمده است، چالش‌های آن را نیز دوستان مطرح نمایند. وی افزود: مسئولیت اجتماعی انجمن به عنوان تعهد برای گام برداشتن جهت حفظ و بهبود جامعه، همراه با حفظ تعادل و در نظر گرفتن منافع انجمن تعریف می‌شود و همکاری انجمن با سایر انجمن ها مدنظر قرار گیرد.

- دکترمریم یارمحمد توسکی، دفتر اراک؛ به اصلاح روابط بین الملل شامل همسایگان، اروپا و آمریکا، وضعیت زنان در جامعه، مسأله حجاب زنان، نگرش عمیق و اساسی و تغییر ساختارها و تمرکز بر جامعه مدنی اشاره کرد و تمرکز بر راه نجات و سیاست ضدجنگ را به عنوان راهکار مطرح کرد.

- دکتر اسدالله نقدی، دفتر همدان؛ با بیان اینکه انجمن جامعه شناسی با نهادهای سیاسی و مدنی و احزاب و تشکل‌های کارگری تفاوت ماهوی دارد، افزود: در عین حال صرفاً نشستن در برج عاج و عدم مسئولیت پذیری نسبت به مسائل روز جامعه شایسته نیست. هر چند انجمن نباید از تحولات اجتماعی عقب بیفتد، وظیفه انجمن بیانیه دادن نیست در عین حال، نقد و پیش‌بینی تحولات اجتماعی و اقتصادی و تحلیل روند کلان تحولات اجتماعی، بر عهده انجمن است. انجمن ضمن نقد عالمانه دولت و نشان دادن راه صحیح به دولت، باید پیامدهای سیاست‌های اقتصادی دولت را گوشزد کند. تقلیل نقش انجمن به یک نهاد مدنی مناسب نیست بلکه انجمن باید نقش یک نهاد علمی- مدنی را ایفا کند. 

- دکتر احمد بخارایی، مدیر گروه مسائل و آسیب های اجتماعی: با اشاره به اینکه لازم است به ابهام‌ها پاسخ داده شود، خواستار پژواک دادن به تحلیل‌ها شد. 

- دکتر حسین حجت پناه، دبیر گروه جامعه شناسی کشورهای اسلامی؛ ضمن تشکر از مسئولان انجمن، بابت برگزاری نشست؛ گفت: انجمن جامعه شناسی ایران در تیررس برخی از حوادث هم قرار گرفته است، در شرایطی که مهری نسبت به رشته جامعه‌شناسی وجود ندارد، لازم است در کنار هر اقدامی که انجام می‌شود حفظ موجودیت انجمن جامعه‌شناسی نیز مدنظر قرار گیرد. در مقایسه با سایر انجمن‌ها، انجمن جامعه‌شناسی پیشرو است. دکترحجت پناه انجام پژوهش‌های مبتنی بر قواعد و اصول روش تحقیق را از وظایف انجمن دانست و اضافه کرد: موضع‌گیری انجمن باید مبتنی بر دستاوردهای پژوهشی باشد. وی در پایان از هیأت مدیره تقاضا کرد نسبت به رخدادهای اجتماعی موضع گیری‌های پر رنگ‌تری اتخاذ نماید. 

- دکتر سیامک زند رضوی، عضو هیأت مدیره انجمن جامعه شناسی ایران؛ ضمن بیان اینکه سکوت عالمانه جایز نیست، اضافه کرد: در عین حال انجمن حزب سیاسی نیست. انجمن جامعه‌شناسی همزمان یک کلیت است؛ وقتی از مسئولیت اجتماعی انجمن صحبت می‌شود باید پرسید مسئولیت اعضای انجمن جامعه‌شناسی چیست؟ وظیفه هر عضو، تحلیل علمی اوضاع اجتماعی در نشریات و شبکه‌های اجتماعی است. درباره وقایعی که در خوزستان اتفاق افتاد سه یادداشت ماه در انجمن نوشته شد، در انجمن صدای واحد وجود ندارد، نگاه به پدیده‌ها از قرائت‌های مختلف انجام می‌شود. شهروندان امروز نسبت به شرایط اجتماعی حساس شده‌اند، مسئولیت اجتماعی انجمن این است که منعکس کننده تمام دیدگاه‌های علمی درباره شرایط جامعه امروز باشد. ایشان همچنین؛ اصول گفت و گوی بنیاد امام موسی صدر را مطرح کردند و تمرین آن را برای اعضای انجمن پیشنهاد کردند.

- دکترپرویز اجلالی، مدیر گروه فیلم و سینما؛ از اینکه این تصور در ذهن بعضی از افراد است که انجمن جامعه‌شناسی محافظه کار است انتقاد کرد و افزود: نقد باید به زبان علمی باشد، در انجمن کسی مخالف بیانیه دادن نیست. جامعه‌شناسان دو پایگاه دارند: 1. مشاور حکومت ها 2. انتقاد از حکومت. هر اندازه که گوش حاکمان شنودتر باشد، سویه مشاوره قوی‌تر می شود و بالعکس. وی افزود: افراد مطلب و نقد و نظر برای سایت ارسال کنند، فعالیت‌ها به روز باشد و تولید فکر انجام شود. دکتر اجلالی ضمن تأکید بر زبان علمی، به تولید متن و محتوا اشاره کرد.

- دکتر مجتبی ترکارانی: دفتر لرستان؛ با بیان اینکه مسئولیت اجتماعی انجمن را باید در چند بعد مشاهده کرد، افزود اولین بعد مسئولیت اجتماعی دفاع از جامعه است، دفاع از استقلال امر اجتماعی است، خیلی از پدیده ها را باید بتوان تبیین کرد، قبل از جامعه باید بتوان از علم اجتماعی دفاع کرد، بحث ارتباط با انجمن‌ها و کنشگران صنفی هم اهمیت دارد، فردگرایی افراطی و منفعت طلبی شخصی، مسئولیت اجتماعی را ضعیف کرده و هزینه کنشگری بالا رفته است. غلبه امر سیاسی در تبیین‌ها از مسائل امروز جامعه ماست که امتناع در تبیین را ایجاد کرده است. وی درباره راهکارها به تعادل بین کنشگری اجتماعی و کنشگری علمی اشاره کرد، از جمله اینکه؛ اجتماع علمی در کجا باید حضور داشته باشد، جایگاه دفاتر و گروه‌ها تقویت شود، روند مشارکتی و دموکراتیک بین دفاتر، گروه‌ها و هیأت مدیره تقویت شود.

- اسماعیل خلیلی؛ مدیرگروه جامعه شناسی معرفت؛ نقش گفت و گو درباره موضوع مسئولیت اجتماعی را بسیار مهم و مفید دانست و افزود: ما به عنوان انجمن جامعه شناسی، مسئولیت اجتماعی خود را انجام نمی دهیم و بخش‌های مختلف انجمن با یکدیگر ارتباط ارگانیک ندارند. گروه یکی از اعضای انجمن است که باید روابط عاطفی بین آنها برقرار باشد نه روابط بوروکراتیک؛ میان اعضا روابط عاطفی توأم با اشتراک امور شخصی اتفاق نمی افتد، در میان گروه‌ها، گفتگویی انجام نمی گیرد، اگر می خواهیم به مسئولیت اجتماعی خود عمل کنیم باید از گروه‌ها شروع کنیم و بعد به سایر بخش‌های انجمن تسری پیدا کند.

- دکتر پیام روشنفکر، عضو هیئت مدیره انجمن جامعه‌شناسی ایران؛ درباره مسئولیت اجتماعی انجمن گفت: انجمن‌های علمی باید اخلاق را درون خود رعایت کنند، مسئولیت پذیری در بیرون از خود که شامل تأثیرات کنش‌های اجتماعی انجمن بر سایر نهادها و بخش‌های جامعه است مورد توجه قرار گیرد. شکل سوم مسئولیت پذیری اجتماعی، خیر عمومی است؛ مانند صلح، عدالت، . . . که انجمن باید به این موارد توجه کند. وی حاضران را به اندیشیدن درباره منشور مسئولیت اجتماعی انجمن دعوت کرد.

در پایان نشست دکتر سراج زاده، ضمن جمع بندی نظرات حاضران، نکاتی را به شرح زیر بیان کردند:

انجمن علمی با احزاب سیاسی، تشکل‌های صنفی و کنشگران اجتماعی متفاوت است؛ در عین این که ممکن است اشتراکاتی هم داشته باشد، تفاوت عمده در همین صفت علمی بودن است. وقتی از جامعه‌شناسان صحبت می کنیم گرایش‌های مختلفی بین آنها وجود دارد، ما باید به عنوان انجمن علمی توجه داشته باشیم که این تکثر سبب عدم وحدت آنها در عمل و نظر خواهد بود. در یک انجمن علمی، نحله‌ها و ماکاتب مختلف می‌توانند فعال باشند، انجمن جامعه‌شناسی باید جایگاه همه جامعه‌شناسان باشد، باید بتوان زمینه‌ای برای بازتاب دیدگاه‌های مختلف جامعه شناسان ایرانی در انجمن جامعه‌شناسی ایجاد کرد، باید مسائل مهم جامعه را از دیدگاه‌های مختلف بررسی کرد و دیدگاه‌ها و رویکردهای مختلف را به رسمیت شناخت. انجمن نباید آوانگارد باشد و بخش مهمی از دیدگاه‌ها را حذف کند، تک قالبی به مسائل نگاه نشود. نکته دیگر حفظ انجمن است، این انجمن در زمینۀ اجتماعی، سیاسی، فرهنگی ایران فعالیت می‌کند و باید خود را با این شرایط وفق دهد، انجمن با برخی از موضوعات مواجه است و می خواهد به صورت رسمی فعالیت خود را ادامه دهد. پیشنهاد ایجاد اتحادیه انجمن‌های علوم اجتماعی را انجمن جامعه‌شناسی ایران ارائه کرده و مورد تصویب وزارت علوم قرار گرفته است. ارتباطات درون انجمنی در گروه‌ها و دفاتر استانی پیگیری شود، از گروه‌ها خواسته می ‌شود درباره مسائل حوزه مربوطه نشست برگزار کنند و فعالیت کنند، شورای گروه‌ها فعال‌تر شود و زمینه را برای مشارکت اعضای گروه مربوطه فراهم نماید.

اسامی حاضران در نشست؛ خانم‌ها و آقایان (به ترتیب حروف الفبا):                

1. پرویز اجلالی ( مدیر گروه فیلم و سینما)

2. شیرین احمدنیا (عضو هیئت مدیره)

3. حسن امیدوار (مدیرگروه صلح)

4. ژیلا آور (کارشناس دبیرخانه انجمن جامعه‌شناسی ایران)

5. سوسن باستانی (مدیر گروه جامعه شناسی شهری)

6. عمادالدین باقی (مدیر گروه دین)

7. احمد بخارایی (مدیر گروه مسائل)

8. هادی برغمدی (مدیر گروه اتا)

9. کتایون بهمنی (مدیر گروه توسعه)

10. آیدا نوابی (دبیر گروه جامعه شناسی اقتصاد)

11. مریم سعادت پیرانی (دبیر مطالعات زنان)

12. نیره توکلی (دبیر گروه هنر)

13. سمیه توحیدلو (عضو هیئت مدیره)

14. مجتبی ترکارانی (دفتر لرستان)

15. حسین حجت پناه (دبیر گروه کشورهای اسلامی)

16. اسماعیل خلیلی (مدیر گروه معرفت)

17. محمدرضا ذوالفقاری(دبیر گروه ایران)

18. پیام روشن فکر (عضو هیئت مدیره)

19. نهال ریاضی (دبیر گروه علم)

20. امید زمانی (مدیر گروه پزشکی)

21. سیامک زند رضوی( عضو هیئت مدیره)

22. حسین سراج زاده (رئیس انجمن جامعه شناسی ایران)

23. نرگس سوری (دبیر گروه روستایی)

24. عالیه شکربیگی (مدیر گروه خانواده)

25. محمد علی پور (مدیر گروه هنر)

26. آتنا غلام نیارمی (دبیر گروه تاریخی)

27. اعظم فلاح (کارشناس مجله‌های انجمن)

28. محمدعلی قائم پور (مدیر کارگروه آموزش و پرورش)

29. افسانه کمالی (مدیر گروه جامعه شناسی کودکی)

30. معصومه کمال‌الدینی ( دبیر گروه مصائب و بلایا)

31. شهره مجمع (دبیر گروه جامعه شناسی مردم مدار)

32. رحیم محمدی (مدیر گروه ایران)

33. بی تا مدنی (مدیر گروه ورزش)

34. فاطمه عزلتی مقدم (مسئول وب‌سایت انجمن جامعه‌شناسی ایران)

35. فردین منصوری (دبیر گروه اتا)

36. ندا میلانی (دبیر گروه دین)

37. مهرداد ناظری (دبیر گروه تفسیری)

38. فهیمه نظری (دبیر گروه خانواده)

39. اسدالله نقدی (دفتر همدان)

40. علی نوری( دبیر کمیته گروه‌های علمی- تخصصی)

41. حمیدرضا نوری فرد (دبیر گروه مسائل و آسیب‌های اجتماعی)

42. مریم یارمحمد توسکی (دفتر اراک)

 

 

---

* دبیر کمیته گروههای علمی- تخصصی انجمن جامعه شناسی ایران (تهیه و تنظیم گزارش)

 

• بعدی >