سید محمود نجاتی حسینی

بر مبنای تجربه چند فرهنگی و  اجتماعی سیاسی به دست‌ آمده از مکانیزم و فرایند و روند و روال و پیامدهای عینی  انتخابات ریاست جمهوری می توان نامزدهای این نوع انتخابات  را بر حسب صفات و ویژگی فرهنگی اجتماعی شان و هم چنین نقش هایی که در تبلیغات و گفتگو با گروههای اجتماعی و مصاحبه های تخصصی و مناظره های انتخاباتی ایفا می کنند با استفاده از معیارهای جامعه شناختی و تاثیری که بر جامعه و مخاطبان و رای دهندگان و گروه هدف می گذارند دسته بندی کرد .هیچ دسته بندی البته جامع و مانع نیست .اما می توان گونه شناسی های اجتماعی را طوری مرتب کرد که مناسب امر مواقع باشند.گونه شناسی پیشنهادی زیر یکی ازین گونه هااست که نشان دهنده صفات نامزدها و نقش آنها در فضاهای انتخاباتی وصف شده است .

#پوششی
نامزد نوع  مزبور ضربه گیر نامزد اصلی مورد نظر حکومت یا جریان سیاسی مسلط است .این نامزد در نقش فوروارد به نامزدهای دیگر حمله می‌کند و در نقش هافبک از نامزد اصلی در برابر حملات نامزدهای رقیب دفاع می‌کند.
#جوششی
این نوع نامزد نقطه جوش پایینی دارد و به محض نقدشدن شروع به پرخاشگری و خشونت کلامی می‌کند.
#دوششی
این نوع نامزد چون فاقد پایگاه رای است صرفا با رانت حکومت و شارژ جریانات مسلط و با هدف تضعیف نامزدهای رقیب وارد انتخابات می‌شود و هدفش فقط گرفتن امتیاز و اصطلاحا دوشیدن حکومت و دولت و نامزد پیروز و جریان سیاسی پیروز انتخابات است.
#کوششی
این نوع نامزد واقعا اهل جدال و مبارزه انتخاباتی است و با همین قصد وارد عرصه شده و حداکثر تلاش خود را برای پیروزی به هر قیمت  می‌کند.
#ریزشی
این نوع نامزد به‌خاطر اعتبار اجتماعی کم  و پایگاه اجتماعی پایین  و ضعف در گفت‌وگو و مناظره انتخاباتی می تواند منجر به کاهش مشارکت و حتی تضعیف جریان سیاسی حزبی اش شود.
#رویشی
این نوع نامزد به لحاظ اعتبار اجتماعی مناسب و پایگاه  اجتماعی بالا و قدرت گفتگو و انجام مناظره های خوب می تواند به افزایش مشارکت و پیروزی خود منجر شود.
#لغزشی_لرزشی
این نوع نامزد بخاطر ضعف در بیان و عدم تسلط بر اطلاعات لازم برای مناظره دایم دچار لغزش در بیان مطالب می‌شود و هم چنین کلام او نافذ و مجاب کننده و متقاعد کننده برای مخاطب نیست  که این می تواند شکست او و جریان حامی او در حزب و جامعه  را بیشتر تضمین کند.
#پویشی
این نوع نامزد می تواند با نقد حکومت و دولت و شرایط مستقر و وضع موجود  و طرح  ایده های خوب جریان فکری نو در جامعه ایجاد کند و حتی پس از پیروزی این پویش را حزبی کند. او حتی اگر پیروز هم نشود می تواند لیدر پویش شود و اپوزیسیون مدنی ایجاد کند .
#تزلزلی
این نوع نامزد بخاطر محافظه کاری و یا ترس و یا عدم اعتماد به نفس کافی قادر نیست مواضع منسجم در باره موافقت با وضع موجود و یا مخالفت با آن ابراز کند.این نامزد حامیان خود را مایوس می‌کند چون ثبات رای و فکر و نظر ندارد و هر لحظه می تواند چیزی عجیب و خلاف انتظار مخاطب و جریان حزبی حامی خود بیان کند.شاید بتوان این نوع نامزد را وسط باز بین حکومت و مردم دانست که فقط برای گرم کردن تنور انتخابات و بالابردن تعداد رای انتخاب و تایید شده است .این نامزد شانس پیروزی کمی دارد.
#شورشی
این نامزد پویش ساز منتقد وضع موجود با د‌گراندیشی و سوار شدن بر موج نارضایتی افکار عمومی و اعتراضات مدنی مردمی و جنبش های اجتماعی مهم مانند زنان و کارگران و دانشجویان و پویش های مدنی فضای مجازی از جمله پویش تحریم انتخابات  می تواند با ایجاد موج مخالفت با حکومت و دولت مستقر یک جریان اپوزیسیونی  جدید را ایجاد کند و یا اپوزیسیون مستقر را تقویت کند. این نامزد حتی می‌تواند بحران هم برای حکومت و دولت مستقر فراهم کند و طوری عمل کند که میزان مشارکت در انتخابات کاهش یابد .گاه از بافتار نامزد شورشی موج تحریم انتخابات نیز تقویت می‌شود. 

smnejatihosseini@