مجتبی ترکارانی*
شش کارگاه نیم روزه گفتگوی خانواده درشهر معمولان به تفکیک در میان فرزندان (پسر و دختر)، مادران (2 کارگاه) و پدران (2 کارگاه) از آذرماه تا بهمن ماه 1398 با حضور 117 نفر، حداقل 15 و حداکثر 25 نفر در هر کارگاه برگزار شد.
در برگزاری کارگاه های مذکور از همکاری تسهیلگران سطح یک که از اعضای سازمان های مردم نهاد فعال در حوزه زنان، کودکان و خانواده بودند و در کارگاه های مرحله اول شرکت کرده بودند دعوت به همکاری شد. زینب کوشکی و پروین محمدی به عنوان تسهیلگر (3کارگاه) و ولی بهرامی جامعه شناس و عضو انجمن الماس سیاه مادیان رود (3 کارگاه) در دبیرستان زینب کبری و پسرانه امام خمینی معمولان و 2 کارگاه نیز در روستای زیودار برگزار نمودند.
در این کارگاه ها تلاش شد از والدین علاقمند به حضور در کارگاه و یا افرادی که دسترسی بهتری به مکان برگزاری کارگاه داشتند استفاده شود. مجتبی ترکارانی مدیر دفتر انجمن جامعه شناسی در خرم آباد به عنوان مجری طرح و نماینده انجمن جامعه شناسی ایران، مدیریت برگزاری کارگاه، تهیه اقلام، تجهیزات کارگاه و نظارت بر روند برگزاری کارگاه و اجرای پروتکل را به عهده داشت و گزارش نهایی توسط ایشان تدوین گردید و مسئولیت دعوت از شرکت کنندگان و اجرای کارگاه به عهده تسهیلگران فوق بود.
دراین کارگاه ها شرکت کنندگان حول سه پرسش کلیدی به گفتگو نشستند:
با برگزاری کارگاه و تحلیل یافته ها نتایج زیر بدست آمد:
در این کارگاه ها ویژگی های مشترکی بین هرسه گروه ذینفع در زمینه ویژگی های خانواده مطلوب و موانع رسیدن به آن وجود داشت.علاوه براین مادران خانواده مطلوب را صاحب معیارهایی چون: احترام متقابل به یکدیگر، اخلاق و رفتار خوب داشتن، اعتماد به یکدیگر، صداقت و راستگویی، دین و ایمان داشتن، تربیت صحیح بچه ها، آرام بودن محیط خانواده، مذهبی بودن و مشورت کردن اعضای خانواده با یکدیگر می دانند و موانعی را که بر سر آن وجود دارد را اجتماعی شدن نامناسب، اختلافات زیاد فکری فرهنگی و مذهبی داشتن، دروغ گفتن و دو رویی، اعتیاد به مواد مخدر، فقر و بیکاری، بیدینی، نبود قانون و نظم در خانوادهمی دانند.
پدران خانواده مطلوب را صاحب معیارهایی چون: احترام و محبت، اعتماد داشتن، باسواد بودن، صداقت در کلام، عمل به وظایف و تکالیف، نقش هدایت گری والدین، مردمی و مردم دار بودن، درآمد کافی داشتن، تفاوتها و اختلافات یکدیگر را به رسمیت شناختنمی دانند و موانعی را که در این مسیر وجود دارد را فضای مجازی، چشم و هم چشمی، اختلافات شدید مذهبی و فرهنگی، مدیریت نداشتن، بی احترامی و تکروی، اعتیاد، اعتماد نداشتن، بی توجهی نسبت به اعضای خانواده، بیکاری و نداشتن درآمد مناسب، عدم انتخاب صحیح می دانند.
فرزندان دختر و پسر در این کارگاه خانواده مطلوب را صاحب معیارهایی چون: احترام به یکدیگر، اعتماد داشتن، مشورت کردن، اخلاق خوب و خوش برخوردی، گوش دادن به یکدیگر، صمیمیت در خانواده، نماز اول وقت خواندن، مشورت کردن با فرزند میدانند و موانعی آن را: دروغ گفتن به یکدیگر، پرخاشگری و خشونت، اعتیاد در خانواده، بی اعتمادی، مقایسه نابجا و وجود تنش در خانواده ذکر میکنند.
مقوله های اصلی که این شرکت کنندگان به عنوان تنه اصلی در نمودار درخت مشکلات انتخاب کردند را میتوان پیرامون مقولات فقر و بیکاری، دزدی و خشونت، فضای مجازی، تربیت غلط فرزندان، توقعات بالای فرزندان، فروپاشی خانواده، بی ایمانی، ازدواج زودهنگام دختران، افسردگی فرزندان، مشکلات سیل، منزوی بودن خانواده ها و اختلاف فرهنگی شدید خلاصه کرد.
با توجه به شیوع کرونا فرصت برگزاری کارگاه هفتم فراهم نشد و قرار است نتایج کارگاه های مذکور در کارگاه هفتم، که کارگاهی گفتگویی و یک روزه با حضور سه گروه ذینفع مذکور خواهد بود مورد بررسی مجدد قرار گیرد .
برای اطلاع بیشتر اینجا را کلیک کنید.
*مجری طرح گفتگوی خانواده در لرستان و مدیر دفتر انجمن جامعه شناسی ایران در خرم آباد