عنوان نشست روز پنجم دی ماه گروه علمی ـ تخصصی جامعه‏شناسی مسائل و آسیب‏های اجتماعی ”سوء استفاده جنسی از کودکان و نوجوانان در ایران: اشکال و طبقه‏ها“ اعلام شده بود. در این نشست دکتر شهین علیایی‏زند عضو هیأت علمی دانشگاه علامه طباطبایی و بنیانگذار نخستین موسسه پیشگیری از آزار جنسی کودکان در خاورمیانه به سخنرانی و بحث پرداخت. وی که حدود 18 سال است به تحقیق و پژوهش در این زمینه مشغول است، خاطر نشان کرد که سوء استفاده جنسی از کودکان مسأله جدیدی نیست. این معضل همیشه وجود داشته اما امروز به سوی سازمان یافتگی بین‏المللی می‏رود. دکتر علیایی‏زند در این باره گفت: در طول تاریخ، ‏‏یکی از الگوهای ملموس سوء استفاده جنسی از کودکان، پادشاهان و بزرگان سرزمین‏های باستان بوده‏اند و نشانه‏های این موضوع حتی در ادبیات ما نیز دیده می‏شود. از آنجا که همواره رفتار بزرگان بر رفتار افراد هر جامعه‏ای اثر می‏گذارد ، این الگو از مدت‏ها پیش وجود داشته و به نوعی مورد پذیرش قرار گرفته است.

وی تأکید کرد که ایجاد ارتباط با کودک در هر سطح و به هر شیوه با هدف بهره‏کشی جنسی، سوء استفاده جنسی از او تلقی می‏شود و این به معنای آن است که حتی لمس اندام‏های جنسی نیز با هدف بهره کشی، در چارچوب مباحث روان‏شناسی، سوء استفاده جنسی از کودک خواهد بود. کودکان در این رویداد بسیار تأثیرپذیرند و کودکی که بارها مورد تعرض جنسی قرار گرفته، ممکن است حتی مخالفتی نکند.

علیایی‏زند افزود: یکی از بزرگ‏ترین دستاوردهای فروید برای ما این بود که بچه‏ها از بدو تولد می‏توانند تحریک جنسی شوند. یکی از مهم‏ترین سنین تحریک جنسی بچه‏ها، سنین پیش دبستانی است. بسیاری از بازی‏ها رنگ و بوی تحریک جنسی را داشته است و در واقع می‏توان گفت کودک در هر سنی به راحتی می‏تواند خود را در این رویداد قرار دهد.

وی همچنین تصریح کرد: سوء استفاده جنسی از کودک، تأثیرگذارترین رویداد در زندگی فرد است. این امر هم روان و هم جسم کودک را مورد آزار قرار می‏دهد و تا آخر عمر با او خواهد بود. سوء استفاده جنسی از کودکان می‏تواند توسط هر فردی (محارم یا غیر محارم) اتفاق بیفتد اما اگر این امر توسط یکی از محارم انجام شده باشد، حتی در حالات سطحی‏تر، تأثیر روانی بسیار عمیق‏تری خواهد داشت.

دکتر علیایی‏زند گفت که کودکان استثنائی و عقب مانده بیشترین کودکانی هستند که در کشور ما مورد سوء استفاده جنسی قرار می‏گیرند. همچنین متأسفانه این پدیده گاه برای بچه‏های خیابانی به نوعی روال در زندگی تبدیل شده است.

او در پایان سوء استفاده‏های جنسی از کودکان را به دو بخش رسمی و غیررسمی تقسیم کرد و گفت که برای مثال، وقتی دختر 13 ساله‏ای را به مرد 57 ساله‏ای می‏دهند، به نوعی سوء استفاده جنسی رسمی صورت گرفته است و این بیشتر در خانواده‏های نیازمند و به ویژه با پدران معتاد اتفاق می‏افتد. در عین حال، به تعبیر وی سوء استفاده جنسی غیررسمی را می‏توان به سوء استفاده‏های درون خانوادگی و برون خانوادگی تقسیم کرد. هریک از این‏ها می‏توانند به سوء استفاده‏های سازمان یافته یا غیر سازمان یافته تقسیم می‏شوند که معمولاً درون خانواده‏ها بیشتر با سوء استفاده‏هایی غیرسازمان یافته مواجهیم. همچنین تحقیقات نشان داده‏اند که پسران بیشتر بیرون از محیط خانواده و دختران معمولا در درون این محیط مورد تعرض جنسی قرار می‏گیرند که به عقیده دکتر علیایی‏زند مجموعه عواملی شامل فقر، تحریک زودرس، قبح شکنی در خانواده‏ها و ... در پیدایش و ترویج این آسیب اجتماعی مؤثرند.

سوء استفاده جنسی از کودک، تأثیرگذارترین رویداد در زندگی فرد است. این امر هم روان و هم جسم کودک را مورد آزار قرار می‏دهد و تا آخر عمر با او خواهد بود